under capricorn - the world over

Thema van deze dubbel-expositie is het beeld van de wereld, van een planeet die door moderne communicatiemiddelen voor een groot aantal mensen steeds 'kleiner' lijkt te worden.

De tentoonstelling - georganiseerd in nauwe samenwerking met de City Gallery Wellington in Nieuw-Zeeland wordt tegelijk gehouden in Amsterdam en Wellington. Daarnaast is een aanzienlijk aantal werken speciaal voor het World Wide Web gemaakt. Dit deel van de expositie vindt u (deels) op deze site.

De deelnemende kunstenaars zijn: James Lee Byars, Art+Com, Matt Mullican, Phil Dadson, Ruth Watson, Colin McCahon, Smithson, Jan Dibbets, Gary Simmons, Nam June Paik, Jeffrey Shaw, Bill Viola, Ger van Elk, Gerry Schum, Suchan Kinoshita, Lothar Baumgarten, David Tremlett, Imants Tillers, Wim Delvoye, Michael Parekowhai, Rob Scholte, Johan Grimonprez, Clifford Possum Tjapaltjarri.

Op deze site staan nieuwe werken van Laurie Anderson, Schuil, Peter Struycken, Van der Kaap,Netband, Merel Mirage, Jouke Kleerebezem, Killeen,Giovanni Intra, John Hurrell en Shanks.

De tentoonstelling is samengesteld door Wyston Curnow en Dorine Mignot.

De werelddelen lagen voor onze voorouders werelden uit elkaar. Slechts in de verbeelding konden de verschillen in geografische bepalingen, tijd en cultuur overwonnen worden. Aan het einde van de twintigste eeuw staan we echter dagelijks in verbinding met alle uithoeken op aarde, door televisies, telefoons, faxapparaten, computers en modems. Deze moderne communicatiemiddelen, samen met luchtvaart en andere snelle middelen van (personen)vervoer, stellen een community of strangers in staat om voortdurend ideeën, tekst, beeld en geluid uit te wisselen.

De wereld wordt the global village en dankzij de vele en snelle verbindingen die mensen met elkaar kunnen leggen, ontstaan wereldwijd vermengingen van culturen en identiteit. Tegelijkertijd bestaat ook een sterke behoefte om juist de nadruk te leggen op de verschillen tussen etnische en culturele groepen. Under Capricorn richt zich niet op die verschillen, maar juist op datgene wat mensen, bijna letterlijk, met elkaar verbindt.

De kunstwerken in Under Capricorn laten de wereld als een geheel zien, op drie verschillende manieren: het panorama of de horizon, de globe of bol, en als stelsel van verbindingen en schakels, zoals het Internet. Hieruit volgen beelden die te maken hebben met idealen, holisme en perfectie, met tradities van landschap en kunst, met toerisme en handel, cartografie, kolonialisme en culturele verschillen, electronische informatie-uitwisseling en distributie.

terravision

Eén van de opvallendste presentaties is Terravision van Art + Com uit Berlijn. Met een flinke globe die als trackball fungeert, kan de bezoeker in een interactieve installatie als vanuit de ruimte naar de aarde kijken en zo sterk inzoomen op bepaalde geografische punten op de globe, dat zelfs tot in een gebouw kan worden genavigeerd. Terravision baarde in Nederland al eerder opzien toen een videopresentatie ervan voor het eerst getoond werd door het Vormgevingsinstituut op de laatste Doors of Perception-conferentie in Amsterdam.

internet

Het Internet, zoals andere vormen van electronische media, biedt een alternatief platform waarop kunstenaars hun werk kunnen tonen aan een publiek dat zich niet per se binnen de muren van een museum bevindt. Kunstenaars die zich al langer aan de nieuwe media hebben verbonden hebben voor deze tentoonstelling nieuw werk gemaakt. Op de Internet-kunstenaarspagina's van Under Capricorn vindt u opmerkelijke werken van onder andere Laurie Anderson, Peter Struycken, Merel Mirage en Rob Scholte. De interface van Under Capricorn is van Willem Velthoven (Mediamatic).

colin mccahon

In de erezaal is een klein retrospectief te zien van de belangrijkste kunstenaar van Nieuw-Zeeland, Colin McCahon, die buiten zijn eigen land nagenoeg onbekend is. In zijn werk herinterpreteert McCahon grote Amerikaanse doeken uit de jaren vijftig als panoramische en op verhalen gebaseerde teksten.

De Aboriginal kunstenaar Clifford Possum Tjapaltjarri vertegenwoordigt met zijn hedendaagse 'map drawings' een eeuwenoude traditie van het in kaart brengen van 'dreamstories' in het bestaande landschap.

De video-installatie 'City of Man' van Bill Viola laat Los Angeles' stadslandschap zien in de vorm van een middeleeuws drieluik.

catalogus

Bij deze tentoonstelling verschijnt de Engelstalige catalogus Under Capricorn - The World Over, met bijdragen van Rudi Fuchs, Paula Savage, Wystan Curnow, Dorine Mignot, Robert Leonard, Jorinde Seijdel, Imants Tillers, Ian Wedde. 
164 Pagina's, 80 illustraties, Stedelijk Museum, 1996. 
De catalogus is voorzien van actueel beeldmateriaal. Te koop in de museumboekwinkel.

De tentoonstelling is mede mogelijk gemaakt door de Mondriaan Stichting, Silicon Graphics, Air New Zealand, KLM Royal Dutch Airlines, Creative New Zealand, Sharp Benelux B.V., Amsterdams Fonds voor de Kunst, Vormgevingsinstituut.