geel metalliek - goud voor robert smit

Aanleiding is de toekenning van de Françoise van den Bosch prijs aan de Amsterdamse kunstenaar Robert Smit. 

Met zijn gouden sieraden neemt Smit een geheel eigen positie in onder de sieradenmakers. Hij behoort tot de pioniers van het moderne nieuwe sieraad – waarvoor in Nederland geen goede benaming is, dit in tegenstelling tot Italië of bijvoorbeeld Duitsland (Autorenschmuck). Naast het werk van Smit zijn op ‘Geel Metalliek’ objecten van nog eens twintig ontwerpers opgenomen rond het thema goud.

Robert Smit (Delft, 1941) werkt als een van de weinige Nederlandse kunstenaars altijd in goud. Zijn werk is goed vertegenwoordigd in de collectie van het Stedelijk en was daar regelmatig te zien op tentoonstellingen. Smit is pgeleid in Pforzheim in Duitsland maar na een succesvolle start als sieradenmaker legde hij zich vanaf het begin van de jaren zeventig toe op tekenen en fotograferen. Hij exposeerde al spoedig in galeries en musea. Van blijvende invloed is de vriendschap met stadgenoot Jan Schoonhoven geweest. Veel van Smits werk is geïnspireerd door de nul-groep. 
Tot verrassing van vriend en vijand maakte Robert Smit midden jaren tachtig zijn comeback als sieradenmaker. Zijn nieuwe werk in uitbundig goud werd in de herfst van 1985 eerst getoond in Galerie Ra en daarna in het Stedelijk Museum. Daar heeft het veel stof doen opwaaien. Onder collega’s onder wie Gijs Bakker ontstond een felle polemiek waarbij vooral de connotatie van het materiaal met macht en aanzien centraal stond. De polemiek markeert het einde van een tijdvak, het einde van het modernisme dat tot dan toe de kunstwereld sterk had gedomineerd. Robert Smit en het taboe op goud is tevens het onderwerp van de videodocumentaire die bij de tentoonstelling wordt getoond.

Cwrt
Van Smit wordt een selectie getoond van historisch werk (sieraden en tekeningen). Een vast gegeven hierbij is de kleur goud waarvoor Geel metalliek een vakterm is. Het is de stralende gele kleur van de zon en het licht. Door zijn grote vakmanschap als goudsmid kan Smit het materiaal gebruiken als een schilder. Iedere legering maakt hij zelf. De hangers en broches zijn kleine, afgewogen abstracte composities die associaties oproepen met een bepaald moment van de dag buiten in het onbegrensde landschap. Speciaal voor de tentoonstelling in Stedelijk Museum CS maakte Smit vijftien nieuwe sieraden. Ze zijn geïnspireerd op tekeningen en foto’s die hij in 1978 maakte tijdens wandelingen in de richting van het dorpje Cwrt in Wales. Met elkaar vormen de sieraden een verslag van zijn vroegere tekeningen en notities waarin indrukken en stemmingen zijn vastgelegd. 

Geel Metalliek
Om de sieraden van Robert Smit is werk van ruim twintig kunstenaars gegroepeerd waarin het materiaal goud is gethematiseerd. De werken zijn losjes in verschillende onderwerpen ingedeeld, zoals recycling en hergebruik, magie en macht, humor en ironie. Het gaat om werk van de volgende kunstenaars: Dinie Besems, Hilde de Decker, Gésine Hackenberg, Karl Fritsch, Otto Künzli, Miriam van der Lubbe, Felieke van der Leest, Suska Mackert, Wiebke Meurer, Vika Mitrichenka, Manfred Nisslmüller, Ted Noten, Ruudt Peters, Susan Pietzsch, André Schweiger/Raoul Schweizer, Studio Tord Boontje, Studio Job, Frank Tjepkema, Yoko Ueda, Truike Verdegaal, Vroegop/Schoonveld en Marcel Wanders studio. De meeste van hen zijn met meer dan één werk vertegenwoordigd.

Studentenprijsvraag
Aan de tentoonstelling was een ontwerpprijsvraag verbonden waaraan vier academies meededen: De Rietveld Academie en het Sandberg Instituut in Amsterdam, de Design Academy in Eindhoven, de Akademie der Bildende Künste in München en het Hiko Mizuno College of Jewellery in Tokyo. Centraal stond de vraag wat de betekenis van goud is voor jonge ontwerpers en hoe zij met de historische, sociale en culturele betekenis en symboliek van goud omgaan. 
Van de 72 (!) prijsvraaginzendingen zijn er 16 opgenomen in de tentoonstelling. De jury bestaande uit onder andere Robert Smit wees daarnaast een winnaar aan die tijdens de Museumnacht op 6 november bekend is gemaakt. Ook is de publieksfavoriet kgekozen uit zes genomineerden. 
De hoofdprijs, bestaande uit een vliegretour Amsterdam-Tokyo, is gewonnen door Golden Bill van Kazuyuki Ohgiya, student aan het Hiko Mizuno College in Tokyo. De publieksprijs, 100 gram zuiver goud, ging naar The Gold Construction Show van Bernardo Gaeiras van het Design Lab van de Rietveld Academie. 

IMC Weekendschool
Speciaal voor tentoonstelling ‘Geel Metalliek’ verzorgen vormgevers Frank Tjepkema en Janneke Hooymans een programma. Vier weken lang werken zij samen met leerlingen van de IMC Weekendschool voor aanvullend onderwijs uit Amsterdam West. De lessen voor deze school worden doorgaans verzorgd door professionals met een passie voor hun vak. 
Nu is de beurt aan het goudproject van Tjepkema en Hooymans. Wat is goud eigenlijk? Welke betekenissen heeft goud in verhalen en spreekwoorden? De leerlingen worden onder meer aan het boetseren en aan het tekenen gezet en krijgen een camera mee om in de eigen omgeving naar goud te zoeken.

Data: 14, 21 en 28 november. Als afsluiting wordt op de laatste zondag, 12 december, een gouden feesttafel vervaardigd.

Andere tentoonstellingen, activiteiten & openingen in het weekend van 04.11. – 07.11.04:

SMBA (Stedelijk Museum Bureau Amsterdam)
Célio Braga, Iris Eichenberg, Suska Mackert. 
6 november t/m 31 december 2004
opening: 6 november om 17.00 uur
dinsdag t/m zondag 11.00 – 17.00 uur
Rozenstraat 59
020-42 20 471
(In SMBA zijn de kunstenaars aanwezig om persoonlijk toelichting te geven (tot 22.30 uur)

Galerie Ra
Gésine Hackenberg
6 november t/m 8 december 2004
opening: 6 november om 15.00 uur
dinsdag t/m zaterdag 12.00 - 18.00 uur
Vijzelstraat 80
020 – 62 65 100
www.galerie-ra.nl

Galerie Louise Smit 
Célio Braga. Brancos
23 oktober t/m 2 december 2004 
opening: 23 oktober om 17.00 uur
woensdag t/m zaterdag 14.00-18.00 uur en op afspraak
Prinsengracht  615
020 – 625 98 98
www.louisesmit.nl

Huisrechts-Art Project Space
Cris Bierrenbach //cut//
30 oktober t/m 27 november 2004 
opening: 30 oktober van 17.00 tot  19.00 uur
donderdag t/m zaterdag 14.00-18.00 uur en op afspraak
Vinkenstraat 154
020- 42 83 472
www.huisrechts.net

De Nederlandsche Bank
Goudomrand, The future is handmade
4 november - 17 december 2004
Besloten opening: 3 november
Thursday and Friday by appointment: ++31 (0)20 524 36 40
Identity card necessary.