Tentoonstelling — 23 apr t/m 8 jul 2014

Het wereldberoemde werk Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III, samen gepresenteerd met andere werken van Amerikaanse kunstenaar Barnett Newman.

In 1986 werd Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III van Barnett Newman in het Stedelijk Museum door een verwarde man met een stanleymes bewerkt, naar verluidt vanwege de abstracte aard van het werk. Het was niet de eerste keer dat een schilderij van Newman slachtoffer werd van een aanval. In 1982 beschadigde een student met vergelijkbare reden Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue IV in de Berlijnse Nationalgalerie. Negen jaar later keerde de dader van Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III terug en vernielde Newmans Cathedra met vijf lange messneden.  Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III is vanaf 24 april voor het eerst in het heropende Stedelijk te zien.

De tentoonstelling bestaat uit twee zalen waarin uit eigen collectie onder meer de monumentale doeken Cathedra (1951), The Gate (1954), Right Here (1954) en Who’s Afraid of Red Yellow and Blue III (1967-1968) te zien zullen zijn. Ook wordt Newmans etsenserie Notes getoond, een reeks van twaalf etsen die Newman omstreeks dezelfde tijd maakte.

In vitrines in de Schiphol Lounge (entreegebied) bieden knipsels uit kranten en tijdschriften een terugblik op de turbulente geschiedenis van Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III en Cathedra.

Achtergrond Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue en Cathedra

Nadat Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III was beschadigd, werd op aanraden van de weduwe van Newman de restauratie uitgevoerd door de restaurator Daniel Goldreyer. Deze had al eerder schilderijen van Newman gerestaureerd, waaronder dit werk zelf.

Toen het gerestaureerde werk in 2001 weer op zaal getoond werd, leidde dat tot grote commotie. Sommige critici wezen op de verminderde transparantie van het rode vlak en beschuldigden Goldreyer ervan dit te hebben overschilderd met een verfroller. Andere schadedeskundigen ondersteunden Goldreyers visie dat de restauratie was uitgevoerd op een professionele en adequate wijze.

De restauratie van Cathedra werd door restauratoren van het Stedelijk Museum zelf uitgevoerd. Het Stedelijk wijdde in 2001 een symposium en een publicatie aan dit uiterst ingewikkelde en tijdrovende proces. Who’s Afraid of Red, Yellow and Blue III is voor het eerst in het heropende Stedelijk te zien.

Over Barnett Newman

Barnett Newman (1905-1970) wordt gezien als één van de toonaangevende kunstenaars van de colorfield painting, een stroming binnen het Amerikaanse abstract-expressionisme. Barnett Newman werd in New York geboren als zoon van een Poolse emigrant.

Aanvankelijk schilderend in een surrealistische stijl, kwam Newman in de loop van de jaren 40 tot monochrome vlakken. Met de ontdekking van de zip (‘rits’), een verticale lijn die het kleurvlak doorsnijdt, was zijn karakteristieke stijl geboren. Net als andere colorfield painters, onder wie Mark Rothko, streefde Newman naar een metafysische kunst; een reactie op onder meer de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog.

Zijn schilderijtitels kunnen volgens Barnett Newman betrekking hebben op de Bijbel of de joodse mystiek, maar ook bijvoorbeeld op de Griekse mythologie. In alle gevallen stelt Newman de verhouding van de mens tot het hogere aan de orde. Hij adviseerde bezoekers letterlijk om zijn werk vooral van dichtbij te bekijken; een overweldigende fysieke en emotionele ervaring die hen bewust moest maken van zichzelf en hun plek in het universum.