In Context

Kunst heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in het aanwakkeren van maatschappelijke discussies. In deze tijden van ultranationalisme, xenofobie en klimaatrampen lijkt de behoefte aan geëngageerde kunst groter dan ooit. Maakt dat het museum ook tot een podium voor protest en verandering? Kan een museum sociaal-maatschappelijke ontwikkelingen ondersteunen zonder zelf stelling te nemen? En wat zijn de grenzen aan het wakker schudden en engageren van het publiek? Moet het museum daarbij zijn bezoekers beschermen met disclaimers en trigger warnings, of juist ruimte laten voor ongemakkelijke confrontaties? 

Het Stedelijk onderzoekt in een drieluik de complexe relatie tussen kunst, activisme en het museum. Recente voorbeelden zijn de tentoonstelling Reading Dust van de activistische kunstenaar Miriam Cahn en de turbulente ontwikkelingen rond de installatie Bakunin’s Barricade van Ahmet Öğüt. Cahns werk confronteert en provoceert, en doorbreekt taboes over politiek gevoelige onderwerpen. Bakunin’s Barricade is uitgegroeid tot een discussiepunt tussen het museum en activisten, waarbij de activisten de installatie graag willen gebruiken als een echte barricade tijdens demonstraties. 

Dit drieluik biedt geen eenvoudige antwoorden, maar nodigt uit tot reflectie over de rol van kunst in de samenleving en welke verantwoordelijkheid het museum hierin heeft. 

Programma

ANGER IS A GOOD MOTOR TO DO ART 

20 oktober 

‘Anger is a good motor to do art’, aldus Miriam Cahn. In deze grimmige tijden van ultranationalisme, oorlog en klimaatrampen is er veel om woedend over te zijn, en lijkt de noodzaak voor geëngageerde kunst groter dan ooit. Hoe maken kunstenaars ruimte voor hun activisme en welke rol speelt het museum hierin? 

Tijdens dit programma tonen verschillende activistische kunstenaars hun werk en vertellen over hun drijfveren en de dilemma’s waar ze mee geconfronteerd worden. Hoe ver mogen zij gaan binnen de muren van het museum of de academie? Hoe ervaren zij de druk van zowel culturele instellingen als activisten om zich wel of niet uit te spreken? Waar ligt de grens tussen artistieke vrijheid en ethische overwegingen?  

Met Matthijs de Bruijne (kunstenaar), Naaz (zangeres), Tina Farifteh (kunstenaar) en Naomi de Bruijn (kunstenaar). Gemodereerd door Jörgen Tjon A Fong.

Meer info
Boek ticket

THE MUSEUM IS (A)POLITICAL! 

9 november

‘Zonder een eis voor een staakt het vuren, hebben musea bloed aan hun handen’, zo luidde het statement van een actiegroep die tijdens de afgelopen Museumnacht onder andere het Stedelijk met rode verf bekladde.

In de afgelopen jaren hebben musea zich steeds meer gepresenteerd als plekken die ten dienste staan van de samenleving en haar publiek. Een consequentie van deze meer publieke rol is dat musea steeds vaker worden gevraagd zich uit te spreken over maatschappelijke en politieke kwesties. Hoewel musea graag een plek willen zijn voor verbinding en maatschappelijk debat, blijkt de kloof tussen kunst en activisme toch vaak groot. Hoe kan een museum stelling nemen en tegelijkertijd ruimte bieden aan meerstemmigheid?

Lezing door Fatoş Üstek (auteur The Art Institution of Tomorrow, Reinventing the Model), gevolgd door een gesprek met Rein Wolfs (directeur Stedelijk Museum).

Meer info
Boek ticket

THIS EXHIBITION COULD HURT YOUR FEELINGS  

15 december

Wat is de rol van tekst, disclaimers, trigger warnings in musea? In de tentoonstelling van Miriam Cahn hangt een schilderij met een controversiële geschiedenis. Eerder werd dit werk getoond in Palais de Tokyo in Parijs, waar het veel ophef veroorzaakte. Critici interpreteerden de afbeelding als pedofilie. De kunstenaar ontkende dit en benadrukte dat het schilderij de gruwelen van verkrachting als oorlogsgeweld afbeeldt. Er werd gepoogd via een rechtszaak het werk uit het museum te laten verwijderen, maar de rechter oordeelde dat het schilderij mocht blijven hangen. Volgens de rechter had het museum het werk goed gecontextualiseerd en het publiek voldoende gewaarschuwd. Na de uitspraak werd het werk door een activist beklad. In het Stedelijk is het gerestaureerde schilderij nu opnieuw te zien. Welke context moet het museum daar nu bij bieden? 

Met verschillende sprekers gaan we in gesprek over hoe teksten de beleving van kunst beïnvloeden en welke overwegingen musea maken in hun zorg voor het publiek met behoud van vrije expressie van de kunstenaar. 

Meer info
Boek ticket