Yto Barrada

Bad Color Combos geeft een overzicht van het recente werk van de kunstenaar Yto Barrada. Haar multidisciplinaire praktijk omvat onder meer film, textiel, fotografie en sculptuur. Deze solotentoonstelling brengt Barrada’s werk van de laatste vijf jaar en speciaal nieuw ontwikkeld werk bijeen. Daarin onderzoekt ze culturele fenomenen, persoonlijke geschiedenissen en natuurlijke processen. Vanuit een feministisch en ecologisch perspectief brengt Barrada verschillende thema's naar voren zoals de versnelling en vertraging van de tijd, moederschap, spel, het ambacht van het verven met natuurlijke kleurstoffen en kleur als materiaal; tradities van het modernisme en onze vergeefse pogingen om de natuur te beheersen.

MODERNISME, MET EEN ANDERE BLIK
Yto Barrada verwijst in haar werk vaak associatief naar het internationale modernisme in een poging westerse kunstopvattingen te ontregelen en de lokale vraagstukken van globalisering te onderzoeken. In de serie After Stella zoomt ze in op een specifiek moment in de geschiedenis van de abstracte schilderkunst: de colorfield-schilderijen die de Amerikaanse kunstenaar Frank Stella halverwege de jaren zestig maakte. Stella liet zich inspireren door zijn reizen in Marokko en vernoemde schilderijen naar Marokkaanse steden. Daarnaast refereert Barrada ook aan Mohamed Chebaa, Farid Belkahia en Mohammed Melehi, schilders verbonden aan de Casablanca School in de jaren 1960, pioniers van het Noord-Afrikaans modernisme.

Conservator Leontine Coelewij: “Yto Barrada heeft een unieke stem in de hedendaagse kunst. Ze verkent verschillende vormen van abstractie, die kunnen worden geïnterpreteerd als een kritische reflectie op de uitsluitingsmechanismen van het modernisme en evenzeer kunnen worden gezien als metaforen voor actuele mondiale crises. Tegelijk vertelt zij zeer persoonlijke verhalen en verwijst zij naar de overdracht van kennis en ervaring van moeder op dochter.”

Directeur Rein Wolfs: “Een belangrijk aspect in de tentoonstelling van Yto Barrada kenmerkt zich door een bijzonder onderzoek naar de transformatie van kleur. In zekere zin zijn haar (kleur)esthetische keuzes terug te voeren naar maatschappelijke thema’s als migratie en diaspora, belangrijke thematische lijnen binnen de programmering van het Stedelijk. Bad Color Combos sluit aan bij recente tentoonstellingen van Remy Jungerman en Sedje Hémon, Abdias Nascimento en Imran Mir in het Stedelijk, die een nieuwe invulling aan het bekende modernisme geven.” 

FILMS
In deze tentoonstelling worden drie van Barrada’s belangrijkste (8 en 16 mm) films gepresenteerd: Tree Identification for Beginners (2017), The Power of Two or Three Suns (2020) en Continental Drift (2022). The Power of Two or Three Suns is opgenomen in een industrieel testlaboratorium waar verschillende materialen en producten worden onderworpen aan kunstmatig gesimuleerde natuurlijke krachten om hun duurzaamheid te beoordelen. De blootstelling van kleuren aan de kracht van de (artificiële) zon fungeert als metafoor voor het verstrijken van de tijd, voor veroudering en verval, en voor de impact van klimaatverandering en de ecologische crisis.

NIEUWE WERKEN
Yto Barrada heeft een aantal werken speciaal voor deze tentoonstelling gemaakt. The Mothership, the Strait, the Edge (2022) is een wandcollage bij de entree van de expositie, die refereert aan The Mothership, een eco-feministisch onderzoekscentrum en residency dat zij initieerde, gericht op natuurlijke kleurstoffen en textiel, met uitzicht op de Straat van Gibraltar en de meest zuidelijke punt van Spanje. De plantenextracten uit deze tuin leverden de kleurstoffen voor veel van de kunstwerken in deze tentoonstelling.

De nieuwe sculptuur Tangier Island Wall (2022) verwijst naar een eilandje voor de kust van Virginia in de Verenigde Staten, met een populatie van 378 inwoners, dat door de stijgende zeespiegel langzaam in zee zakt. Deze kleine gemeenschap, met een verdwijnende economie die gebaseerd is op de krabbenvangst in de beroemde Chesapeake Bay, heeft geprobeerd om de natuur in bedwang te houden. In deze sculptuur gebruikte Barrada de krabbenvallen om een minimalistische structuur te maken, een poreuze ‘zeemuur’.

COLLECTIVITEIT
Naast haar sociaal-politieke engagement, is Yto Barrada's artistieke praktijk gebaseerd op het idee van gemeenschap, artistieke verwantschap en samenwerking met vrienden en familie. In een zaal waar het idee van spel, educatie en experiment centraal staat, presenteert zij niet alleen haar eigen werk, maar ook dat van andere vrouwelijke kunstenaars van verschillende generaties: Elodie Pong (1968) en Bettina (Bettina Grossman, 1927-2021) evenals nieuw werk dat zij samen met haar 8-jarige dochter Tamo maakte.

OVER YTO BARRADA
Yto Barrada werd geboren in Parijs in 1971, groeide op in Tanger, Marokko en studeerde geschiedenis en politieke wetenschappen aan de Sorbonne, Parijs. Sindsdien woont en werkt ze in Tanger en New York. In 2006 richtte Barrada de Cinémathèque de Tanger op, het eerste filmhuis en cultureel centrum van Noord-Afrika. Barrada's werk is tentoongesteld in Tate Modern (Londen), MoMA (New York), The Renaissance Society (Chicago), Witte de With (Rotterdam), Haus der Kunst (München), Centre Pompidou (Parijs), Whitechapel Gallery (Londen), en de Biënnale van Venetië van 2007 en 2011. Ze heeft vele internationale onderscheidingen ontvangen, meest recentelijk de 2022 Queen Sonja Print Award (Oslo).

RELATIE MET HET STEDELIJK
Het Stedelijk volgt het werk van Yto Barrada al langere tijd. In 2008 nam zij in het Stedelijk Museum CS met fotowerken deel aan de tentoonstelling Snap Judgements, New Positions in Contemporary African Photography, samengesteld door Okwui Enwezor. Yto Barrada heeft tot op heden alleen nog fotografisch werk gepresenteerd in Nederland. Dit is de eerste keer dat zij hier een tentoonstelling maakt die typerend is voor haar artistieke praktijk met diverse media.

Voor deze tentoonstelling ontwikkelde Barrada zelf de scenografie, samen met ontwerper Mira van den Neste.