Nieuws — 22 jul 2024

14 september 2024 – 5 januari 2025

Er is weinig zo aanwezig in ons alledaagse leven als textiel. Het bedekt en beschermt, prikkelt de zintuigen, triggert herinneringen, laat onze smaak en overtuigingen zien. Tot recent bleef textiel onderbelicht in de kunstgeschiedenis. Hedendaagse kunstenaars wereldwijd hebben het echter herontdekt als middel om persoonlijke en maatschappelijke verhalen te vertellen. Het Stedelijk brengt met Unravel 47 internationale kunstenaars samen vanaf de jaren 60 tot nu, met naast grote namen als Louise Bourgeois, Tracey Emin en Sheila Hicks ook veel jonge kunstenaars uit heel de wereld.  

Sarah Zapata, 'To Teach or to Assume Authority', 2018-19, collectie Stedelijk Museum Amsterdam. Verworven met steun van de deelnemers van de VriendenLoterij en Young Stedelijk, 2021

De tentoonstelling bestaat uit circa 100 werken, waarvan 9 uit de collectie van het Stedelijk, waaronder recente aankopen. Veel van de internationale kunstenaars, zoals Jeffrey Gibson, die op dit moment de VS vertegenwoordigt tijdens de Biënnale van Venetië, zijn nog niet eerder in Nederland getoond. 

Van intieme, handgemaakte stukken tot monumentale sculpturale installaties: de kleurrijke werken in deze groepstentoonstelling zijn overrompelend en brengen indrukwekkende verhalen over macht, verzet en overleven, maar ook over veerkracht, liefde en hoop voor het voetlicht. Kunstenaars met verschillende, globale perspectieven delen hun persoonlijke geschiedenissen, die tegelijk ook actuele maatschappelijke en politieke verhalen zijn.  

De tentoonstelling verkent via zes thema’s de rol van textiel in de kunst: ‘Subversive Stitch’, over onder andere verzet tegen textiel als ‘vrouwenwerk’, ‘Fabric of Everyday Life’, over persoonlijke verhalen en doorleefde ervaringen, ‘Borderlands’, over fysieke en onzichtbare grenzen, ‘Bearing Witness’, met textiel als maatschappelijk en sociaalpolitiek commentaar, ‘Wound and Repair’, textiel als herstellend en genezend medium en ‘Ancestral Threads’, over de levens en technieken van voorouders en alternatieve kennissystemen.  

Jeffrey Gibson, 'SPEAK TO ME SO THAT I CAN UNDERSTAND', 2018, collectie Sunderland-Cohen. Foto: John Bentham
Cecilia Vicuña, 'Quipu Austral' (detail), 2012, coll. 49 Nord 6 Est – Frac Lorraine © Barbican Art Gallery. Foto: Jemima Yong

De werken in Unravel zijn zowel qua vorm als inhoud radicaal, omvatten een breed scala aan vormen, formaten, technieken en perspectieven, en zijn soms gebaseerd op historische methodes of juist op nieuwe, experimentele processen. 

Rein Wolfs, directeur Stedelijk Museum Amsterdam: “Het Stedelijk heeft een lange geschiedenis met textiel, het wordt al vanaf 1930 verzameld voor de collectie. Vanaf de jaren 60 en 70 zie je dat het meer sculpturaal en politiek geëngageerd wordt. Op dit moment beleeft textiel een heropleving, met veel jonge makers die het medium gebruiken om verhalen vorm te geven en met pioniers zoals Magdalena Abakanowicz die opnieuw worden gewaardeerd. Deze tentoonstelling laat zien dat hedendaagse kunstenaars zich vrij voelen om zich in elk mogelijk medium uit te drukken en dat textiel een extra dimensie toevoegt, zowel inhoudelijk als qua visuele ervaring.”

Diedrick Brackens, 'fire makes some dragons, 2020, foto: Ian Byers-Gambe; Louise Bourgeois, 'Arch of Hysteria', 2000, foto: Sasa Fuis; LJ Robberts, 'Frederick Weston', 2018, courtesy kunstenaar

De deelnemende kunstenaars zijn: 

Pacita Abad, Magdalena Abakanowicz, Igshaan Adams, Ghada Amer, Arpilleristas, Mercedes Azpilicueta, Kevin Beasley, Sanford Biggers, Louise Bourgeois, Diedrick Brackens, Jagoda Buić, Margarita Cabrera, Feliciano Centurión, Judy Chicago, Myrlande Constant, Cian Dayrit, Tracey Emin, Gee’s Bend/Lorraine Pettway, Jeffrey Gibson, Antonio Jose Guzman en Iva Jankovic, Harmony Hammond,  Sheila Hicks, Nicholas Hlobo, Yee I-Lann, Kimsooja, Acaye Kerunen, José Leonilson, Tau Lewis, Ibrahim Mahama, Teresa Margolles, Georgina Maxim, Małgorzata Mirga-Tas, Violeta Parra, Antonio Pichillá Quiacaín, Faith Ringgold, LJ Roberts, Zamthingla Ruivah, Hannah Ryggen, Tschabalala Self, Mounira Al Solh, Angela Su, Lenore Tawney, T. Vinoja, Cecilia Vicuña, Billie Zangewa en Sarah Zapata.

Antonio Jose Guzman and Iva Jankovic, ‘Messengers of the Sun’, 2022, coll. Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij

CATALOGUS
Bij de tentoonstelling is de gelijknamige catalogus verschenen, die nieuwe essays bevat van Julia Bryan-Wilson, Miguel A. Lopez en Denise Ferriera da Silva, en teksten van Michelle Adler, Diego Chocano, Wells Fray-Smith, Lotte Johnson en Amanda Pinatih. (Uitgever: Prestel Verlag, 320 pp, Engelstalig, te koop in de winkel van het Stedelijk Museum, € 45)

Tschabalala Self, 'Koco at the Bodega', 2017, coll. Napoleone; Feliciano Centurión, ‘Eye with ñandutí’, uit ‘La Miranda (Gazing)', ca. 1994, coll. Nespatti; Pacita Abad, 'From Doro Wat to Sushi and Chicken Wings and Tings', 1991, Art Jameel Collection

SYMPOSIUM
11 en 12 oktober 2024, Stedelijk Museum Amsterdam
Als onderdeel van Unravel organiseert het Stedelijk in samenwerking met Christel Vesters/Stichting PAR &H een tweedaags symposium, waarin de thema's 'Borderlands' en 'Ancestral Threads' uit de tentoonstelling diepgaand worden verkend. De kunstenaars in de Borderlands-sectie onderzoeken hoe grensgebieden als plekken van creativiteit kunnen fungeren en hoe zij de taal en esthetiek van grenzen kunnen ondermijnen en overstijgen. In Ancestral Threads richten kunstenaars met diverse achtergronden zich op het herwinnen van voorouderlijke kennis. Door koloniale structuren te bekritiseren – waaronder opgelegde grenzen, opvattingen over identiteit en de devaluatie van bepaalde soorten kennis – zal het symposium reizen door zowel ruimte als tijd.

Tracey Emin, 'No chance (WHAT A YEAR)', 1999. Foto: © Stephen White, Courtesy White Cube; Judy Chicago, 'Birth Tear/Tear', 1982, collectie Jeffrey N. Dauber and March A. Levin. Foto: John Wilson White

Unravel – The Power and Politics of Textiles in Art is georganiseerd door het Stedelijk Museum Amsterdam en the Barbican, Londen. Samengesteld door Amanda Pinatih (Stedelijk) en Lotte Johnson en Wells Fray-Smith (Barbican). 

De tentoonstelling in Amsterdam is mede tot stand gekomen dankzij de genereuze bijdrage van het Cultuurfonds en Stichting Zabawas.