Stedelijk wijdt in 2017 vijf tentoonstellingen aan 'migratie'

Amsterdam, 7 maart, 2017 - In 2017 wijdt het Stedelijk Museum Amsterdam vijf tentoonstellingen aan het begrip migratie, in de ruimste zin van het woord. In deze tijden van populisme en met de aankomende verkiezingen in Nederland is migratie een hot topic in het publieke en politieke debat. Politieke partijen reageren fel, de (sociale) media staat er vol van en iedereen lijkt er een mening over te hebben - het is een onderwerp dat de samenleving lijkt te verdelen. 

Migratie is ook een actueel thema onder hedendaagse kunstenaars. In de tentoonstellingen die in het Stedelijk Museum te zien zijn komen kunstenaars uit alle windstreken aan bod, zoals de Indiase Nalini Malani, de Zuid-Afrikaanse Zanele Muholi en de Colombiaan Carlos Motta. In hun werk speelt anders en ontheemd zijn een grote rol. Daarnaast presenteert het Stedelijk ook de tentoonstelling Ik ben een geboren buitenlander met werk uit de eigen collectie, en een tentoonstelling die ontwerpen toont speciaal voor vluchtelingen.

Directeur Beatrix Ruf: “Het is belangrijk om steeds nieuwe verhalen te vertellen, zowel met onze collectie als met afzonderlijke tentoonstellingen. Juist nu, als tegenwicht van het populisme dat steeds meer in opkomst is in Europa. Ik vind het belangrijk dat in het Stedelijk Museum te zien is hoe er vanuit de kunst wordt gekeken naar dit onderwerp, en hoe kunst ons kan confronteren met onze eigen denkbeelden en dat we in staat zijn deze te heroverwegen.”
De vijf tentoonstellingen waar migratie een rol in speelt zijn:

• Nalini Malani: Transgressions
• Oplossing of Utopie? Ontwerpen voor vluchtelingen
• Zanele Muholi
• Carlos Motta - The Crossing
• Ik ben een geboren buitenlander, een collectiepresentatie rond migratie.

De tentoonstellingen zijn onderdeel van een nieuw, langlopend onderzoeksprogramma op de begane grond van het Stedelijk, waarin er nieuw licht op de collectie wordt geworpen aan de hand van actuele thema’s.

Nalini Malani: Transgressions 18 maart - 18 juni 2017

Indiase kunstenaar toont in betoverende beelden de onderhuidse rauwe realiteit van vluchtelingen en onderdrukking van vrouwen.
Hart van de tentoonstelling is de installatie Transgressions, een eigenzinnige combinatie van schilderij, video en bewegende schaduwen, door Malani ‘video/shadow play’ genoemd. In samenspraak met Malani is voor de tentoonstelling een aantal additionele werken geselecteerd. Deze werken voorzien de thema’s en vele verwijzingen naar literaire en klassieke bronnen in Transgressions van een context.
Beatrix Ruf: "Nalini Malani is een grootheid in India, je kunt haar vergelijken met Marlene Dumas. Ze creëert multimedia installaties waarin naast video en bewegende schaduwen ook schilderkunst en poëzie zijn opgenomen. Het Stedelijk heeft sinds 2002 werk van haar in de collectie. De thema's in haar oeuvre zijn ongekend actueel, en het is tijd dat zij weer onder de aandacht komt. Ook internationaal is er een hernieuwde belangstelling voor haar werk: vorig jaar was het te zien in Boston, en de tentoonstelling in het Stedelijk is een prelude op het grote overzicht eind dit jaar in Centre Pompidou, dat zal doorreizen naar Turijn."

Klik hier voor meer informatie over Nalini Malani: Transgressions

Oplossing of utopie? Ontwerpen voor vluchtelingen

20 mei - 3 september

Er zijn momenteel 60 miljoen mensen op de vlucht of om andere redenen ontheemd. Het ontbreekt hen vaak aan de meest elementaire levensbehoeften. Ontwerpers en architecten kunnen een bijdrage leveren aan de leniging van die nood door goedkope en/of slimme oplossingen te ontwikkelingen. Ook in een latere fase – wanneer mensen op een nieuwe plek zijn – kunnen zij met projecten bijdragen aan het opbouwen van een nieuw bestaan en integratie.
Het Stedelijk Museum presenteert projecten van de afgelopen jaren die bedoeld zijn voor tijdelijke situaties waarin mensen verkeren ten gevolge van een vlucht. Een van de vragen die centraal staat is of het hier om in de praktijk toepasbare voorbeelden gaat. Het kan gaan van kleding die onderweg ook een tentje kan worden tot betere bewegwijzering in een vluchtelingenkamp, schakelbare metalen vloerdelen om in tijdelijke onderkomens te plaatsen of een digitale dienst waarmee vluchtelingen wegwijs gemaakt kunnen worden in hun nieuwe woonomgeving. Bij een aantal voorbeelden zijn vluchtelingen zelf betrokken als ontwerpers of uitvoerders: de vlag die de Syrische Yara Said ontwierp voor de Refugee Nation tijdens de laatste Olympische Spelen en de meubelen van Cucula, die in Berlijn worden gemaakt.
De tentoonstelling is samengesteld door Ingeborg de Roode en Jeanette Bisschops. Klik hier voor meer informatie over Oplossing of utopie? Ontwerpen voor vluchtelingen.

Ik ben een geboren buitenlander: aspecten van migratie in collectie Stedelijk Museum

medio 2017

Migratie is van alle tijden en het overgrote deel van de Nederlanders heeft buitenlandse voorouders. Door migratie veranderen identiteiten en taal, maar ook het denken over begrippen als land en “thuis”. Naast sociale, politieke en economische consequenties is het thema van migratie ook in kunst te vinden. Het Stedelijk Museum laat uit de collectie diverse hoofdstukken zien uit de geschiedenis van migratie, van de Nederlandse migranten die rond 1900 aankwamen op Ellis Island, Indisch-Nederlandse repatrianten in Kamp Budel in 1958, Surinaams-Nederlanders in de Bijlmer in 1975 tot de jonge Bosnische vluchtelinge Almerisa in een Nederlands asielzoekerscentrum en de Syrische vluchtelingen in het huidige Turkije. De tentoonstelling omvat documentaire beelden van migranten en ontheemden, maar ook fotografisch werk dat vraagtekens plaatst bij de beeldvorming van vluchtelingen in de media. Met werk van onder andere Rineke Dijkstra, Marlene Dumas, Otobong Nkanga en Barbara Visser. Deze tentoonstelling is samengesteld door Leontine Coelewij.

Zanele Muholi

8 juli - 15 oktober

Deze zomer haalt het Stedelijk Museum de jonge Zuid-Afrikaanse fotograaf Zanele Muholi naar Amsterdam. Muholi is een betrokken fotograaf en visueel activist. In haar werk onderzoekt, documenteert en verbeeldt zij de zwarte LGBTQI identiteit in het hedendaagse Zuid-Afrika. In het Stedelijk zal een selectie te zien zijn uit Faces en Phases (2006 – heden), een serie krachtige, ontroerende en indringende portretten van vrouwen uit de lesbische gemeenschap in haar land, uit de serie Brave Beauties, over transgenders, en uit haar meest recente serie Somnyama Ngonyama (Hail, the Dark Lioness), waarin zij zelf figureert. Haar fotoseries analyseren en becommentariëren op gevoelige en vaak geestige wijze stigmatiserende representaties van de zwarte lesbische vrouw.
Eind 2013 won Muholi de Prins Claus prijs en in 2015 kocht het Stedelijk vier werken van haar aan. De tentoonstelling is samengesteld door Hripsimé Visser.

Carlos Motta- The Crossing

16 september 2017 -  7 januari 2018

De Colombiaanse kunstenaar en activist Carlos Motta onderzoekt het vluchtelingenvraagstuk met zijn werk The Crossing, dat hij speciaal voor het Stedelijk Museum maakt. In deze video-installatie verschaft hij de bezoekers inzicht in de wijze waarop Nederland nu en in het verleden is omgegaan met vluchtelingen, migranten en minderheden, specifiek vanuit een LGBTQI perspectief. Motta heeft begin februari 2017 in Amsterdam tien videoportretten gemaakt van LGBTQI moslim vluchtelingen uit Syrië, Iraq, Iran, Egypte, Libanon en Pakistan uit Nederlandse opvangcentra en hen geïnterviewd over de redenen waarom zij hun vaderland hebben verlaten. Zij vertellen hoe zij in Nederland zijn aangekomen en opgevangen. Het zijn indringende, intieme en tot nu toe nog niet zo openlijk vertelde verhalen over uitsluiting, psychische en fysieke vernedering, maar ook over solidariteit en trots. Carlos Motta vertelt met zijn multidisciplinaire installaties andere verhalen. Verhalen die in de officiële geschiedschrijving niet zo snel aan bod komen, zodat onderdrukte geschiedenissen, gemarginaliseerde gemeenschappen en identiteiten een plek kunnen krijgen. Deze tentoonstelling is samengesteld door Martijn van Nieuwenhuyzen.

Noot voor de redactie

Voor meer informatie en beeldmateriaal kunt u contact opnemen met de Press Office van het Stedelijk Museum, 020 - 573 2660 / 662 of pressoffice@stedelijk.nl.

Credit

De Stedelijk Contemporary presentaties in 2017 zijn mede tot stand gekomen dankzij de genereuze bijdrage van hoofdbegunstiger Ammodo en de International Collector Circle en de Curator Circle.