Stedelijk verwerft grote installatie Dan Flavin
Nieuws — 2 jul 2012
Het Stedelijk Museum kondigt met trots de aankoop aan van de iconische installatie die de Amerikaanse kunstenaar Dan Flavin in 1986 speciaal voor het museumgebouw maakte. Het lichtkunstwerk zal opnieuw te zien zijn na de heropening van het Stedelijk Museum op 23 september van dit jaar. De aankoop is mogelijk gemaakt met steun van een particuliere donateur, het Mondriaan Fonds en de Vereniging Rembrandt, mede dankzij haar Titus Fonds. Ter ere van de aankoop verschijnt een online publicatie, met onder meer essays en een niet eerder gepubliceerde brief van de kunstenaar.
Bekijk webspecial over de aanwinst
Dan Flavin (1933 – 1996) creëerde in 1986, op uitnodiging van directeur Wim Beeren, een grote installatie met tl-lampen, specifiek gemaakt voor de omgang van de eerste verdieping van het Stedelijk Museum. Flavin wordt gezien als een van de meest invloedrijke kunstenaars van de 20e eeuw. Zijn werk is vertegenwoordigd in de collecties van vele internationale musea voor moderne kunst en er zijn honderden publicaties aan hem gewijd. Flavin is vooral bekend geworden met kunstwerken waarbij hij tl-lampen als beeldend materiaal gebruikte. Vanaf 1963 werkte hij uitsluitend nog met tl. Zijn ‘sculpturen’, die vaak verwijzen naar de geschiedenis van (moderne) kunst, worden gezien als eigenzinnige werken die de weg verbreedden voor de minimal art.
Flavins `untitled (to Piet Mondrian through his preferred colors, red, yellow and blue)` is een eerbetoon aan Piet Mondriaan, zijn voorganger in abstracte kunst en voorvechter van het gebruik van de primaire kleuren rood, geel en blauw – de kleuren van De Stijl. Het tweede onderdeel, untitled (to Piet Mondrian who lacked green), is hierop een aanvulling. Hoewel Mondriaan de kleur groen verafschuwde, gebruikte Flavin deze juist vaak; licht bestaat immers uit rood, blauw en groen. Flavins toepassing van groen is daarmee indirect een eerbetoon aan Mondriaans modernisme, maar dan vertaald naar het eigentijdse materiaal: licht.
De nieuwe aankoop van het Stedelijk Museum is één installatie, bestaande uit twee delen. Flavin maakte `untitled (to Piet Mondrian through his preferred colors, red, yellow and blue) en untitled (to Piet Mondrian who lacked green)` in dialoog met de architectuur van het historische museumgebouw, namelijk de omgang boven de bekende trap van het museum. Het is een van de eerste werken op deze schaal die Flavin niet voor een museumzaal, maar voor een doorgangsroute 2/2 ontwierp. De installatie in het Stedelijk is een van weinige `site specific` werken die met toestemming van de erven na de dood van Flavin opnieuw mocht worden uitgevoerd.
De aangekochte installatie is een goede aanvulling op twee belangrijke werken van Dan Flavin die al in de collectie van het Stedelijk Museum aanwezig zijn. Ook met "monument" for V. Tatlin (1969) en untitled (to Barnett Newman to commemorate his simple problem, red, yellow, and blue) (1970) eert Flavin andere kunstenaars uit de collectie.
Dan Flavins installatie voor het Stedelijk was voor het eerst te zien in 1986. Voormalig Stedelijk directeur Gijs van Tuyl initieerde in 2008 met de Flavin Estate de terugkeer van de installatie. Ann Goldstein, de huidige directeur van het Stedelijk Museum, borduurde hier op verder en besloot het werk opnieuw te tonen in 2011 tijdens Temporary Stedelijk 2. Nu heeft het Stedelijk Museum de bruikleen kunnen omzetten in een aankoop. Goldstein: "We zijn ontzettend blij dat dit bijzondere werk nu deel uitmaakt van de permanente collectie van het Stedelijk. Het is een van de weinige nog bestaande monumentale werken van Dan Flavin die daadwerkelijk opnieuw uitgevoerd kan worden op de originele plek. Door het in 2011 opnieuw te installeren, kon het publiek weer kennis maken met dit buitengewone werk, dat bovendien onze band met de kunstenaar benadrukt. Door de installatie weer te zien tijdens Temporary Stedelijk 2 groeide het verlangen om het werk ook aan te kopen. Het voegt zich nu bij een zeer bijzondere collectie, en daarmee versterkt het de geschiedenis van het Stedelijk in het verwerven van kunstwerken die speciaal gemaakt zijn voor de architectuur van het museum. We zijn vereerd door de enorme vrijgevigheid van de particuliere donateur, het Mondriaan Fonds en de Vereniging Rembrandt en haar Titus Fonds, die het mogelijk hebben gemaakt dat dit werk beschikbaar blijft voor toekomstige generaties."
Na de heropening in september zal het historische museumgebouw geheel gewijd zijn aan de collectie van het Stedelijk Museum. Op de benedenverdieping zal vooral kunst van voor de jaren vijftig getoond worden, op de eerste verdieping zal kunst vanaf de jaren zestig te zien zijn. Het werk van Dan Flavin is, met zijn eerbetoon aan modernisme en abstractie, een mooie schakel tussen het modernisme van voor de tweede wereldoorlog en zijn eigen tijdgenoten.
Ter gelegenheid van de nieuwe aankoop verschijnt een online publicatie, die inzicht geeft in het werk van Dan Flavin. De publicatie bestaat uit essays van onder meer Bart Rutten, conservator van het Stedelijk, en Britte Sloothaak, curator in opleiding. Daarnaast bevat het een interview met vroegere conservator van het Stedelijk Museum, Dorine Mignot, die tijdens de opbouw in 1986 dagelijks met Flavin werkte, en een niet eerder gepubliceerde brief uit het archief van het Stedelijk Museum, waarin de kunstenaar zelf – met zijn karakteristieke, ironische gevoel voor humor – de installatie en zijn ervaringen in Amsterdam beschrijft.
Het Stedelijk Museum is de Dan Flavin Estate en David Zwirner zeer erkentelijk voor hun steun.