Nieuws — 23 dec 2009

Zonder vaste behuizing heeft het Stedelijk Museum in 2009 ruim 223.000 kunstliefhebbers weten te bereiken. In 2009 werd ook Ann Goldstein als nieuwe directeur benoemd en neemt het museum afscheid van Gijs van Tuyl, die het museum de afgelopen vijf jaar leidde. Er werden opvallende aankopen gedaan, onder meer van de gerenommeerde fotograaf Andreas Gursky. 

Gijs van Tuyl, directeur tot 1 januari 2010: “Ook al ben ik een directeur zonder museum, we hebben met vereende krachten toch een prachtig programma kunnen realiseren, waardoor het museum te zien is geweest, met collectie en met hedendaagse kunst!”

Het Stedelijk organiseerde in 2009 een aantal thematentoonstellingen met de eigen collectie als uitgangspunt. De Nieuwe Kerk werd met werk van onder meer Malevich, Mondriaan, Kandinsky, Rothko, Yves Klein en Marlene Dumas omgetoverd tot een museum van moderne kunst met de tentoonstelling Heilig Vuur – Religie en spiritualiteit in de moderne kunst (van 13 december 2008 t/m 19 april 2009).

Het Van Gogh Museum stelde de gehele tentoonstellingsvleugel ter beschikking om Avant-gardes ‘20 / ‘60. Hoogtepunten uit de collectie van het Stedelijk Museum te tonen, met werk van onder anderen Picasso, Rietveld, Lichtenstein en Warhol. Dit stelde in de zomer van 2009 veel toeristen in de gelegenheid om de klassiek-moderne meesterwerken van het Stedelijk te zien.

Hoogtepunten uit de videocollectie werden afgelopen herfst met de tentoonstelling The Living: 10 Days of Video Art sfeervol gepresenteerd in Huize Frankendael in Amsterdam (24 oktober t/m 1 november 2009) – met werk van onder meer Marijke van Warmerdam, Douglas Gordon en Ulay en Marina Abramovic.

De jaarlijkse Gemeentelijke Kunstaankopen presenteerde het Stedelijk dit keer tijdens Art Amsterdam in de RAI (13 t/m 17 mei 2009). Gastcurator Hans Aarsman stelde op een speelse manier de relatie tussen concept en toeval in de fotografie aan de orde met de tentoonstelling Off the Record, wat veel reacties teweegbracht bij bezoekers en pers.

Met de jaarlijkse presentatie van De Best Verzorgde Boeken was het Stedelijk te gast bij de Bijzondere Collecties van de Universiteit van Amsterdam (1 juli t/m 20 september 2009).

Met het Holland Festival ging het museum een samenwerking voor vier jaar aan, met als start in juni 2009 de performance Teenage Lontano van Marina Rosenfeld. 

Het Stedelijk was met Stedelijk in de Stad ook met een aantal onconventionele projecten zichtbaar in Amsterdam en daarbuiten. Zo maakten inZichtbaar Afwezig studenten van de Rietveld Academie en het Sandberg Instituut iconen uit de collectie moderne kunst en vormgeving op ongewone wijze en op verrassende plekken zichtbaar. In drie edities deed het museum achtereenvolgens het centrum van de stad aan, de omgeving van de RAI tijdens Art Amsterdam en de Amsterdamse Zuidas. Zo werden kunstliefhebbers en toevallige passanten op ludieke wijze getrakteerd op een nieuwe interpretatie van de collectie van het museum. 

In de stadsvernieuwingswijk Amsterdam Nieuw West ontwikkelde het Stedelijk samen met de Sloveense kunstenares Marjetica Potrc en het collectief Wilde Westen het langdurige project De kok, de kweker, zijn vrouw en hun buurman. Het initiatief bevond zich op het snijvlak van beeldende kunst en (sociale) architectuur en was erop gericht de bewoners weer eigenaar te laten zijn van het groen in hun eigen buurt. Het project is een dermate groot succes gebleken dat de buurtbewoners besloten hebben het in 2010 voort te zetten. Hun activiteiten in de tuinen zullen worden ondersteund door woningcorporatie Far West, Koers Nieuw West en deelraad Geuzenveld-Slotermeer. Het Stedelijk Museum blijft betrokken bij het project door deelname aan het bestuur.

Verbindend element tussen al deze projecten wasDe Bouwkeet: de rondreizende artistieke versie van een bouwkeet, ontworpen door Niels van Eijk en Mirjam van der Lubbe. De Bouwkeet deed in vijftien maanden zestien haltes aan in Amsterdam, van Amsterdam Noord tot de Bijlmer en van IJburg tot Zuidoost. Kunstenaars gaven er workshops aan volwassenen en kinderen, restauratoren en conservatoren gaven een inkijkje in hun werk, bezoekers konden leren hoe een galerie op te zetten of kregen een frisse, kunstzinnige blik op de dagelijkse omgeving.

Verder had het Stedelijk de primeur om als eerste museum aanwezig te zijn op het festival Lowlands. Daar bood De Bouwkeet een programma met kunstenaars en videokunst uit de collectie, dat zeer goed beoordeeld werd. De cijfers van De Bouwkeet overtreffen de verwachtingen: het museum ontving 17.104 bezoekers sinds de tour aanving in oktober 2008, terwijl de prognose 10.000 bezoekers was.

Opvallende aankopen in 2009 waren twee imposante fotowerken van de wereldberoemde fotograaf Andreas Gursky, dankzij steun van de Mondriaan Stichting, het Titus Fonds van de Vereniging Rembrandt, het VSB Fonds en het SNS Reaal Fonds. Met steun van de Mondriaan Stichting kocht het museum van Wolfgang Tillmans een installatie met 78 van zijn werken: The Stedelijk Room, die hij speciaal voor het museum samenstelde, met iconen uit zijn oeuvre en recent werk. Van Ted Noten kocht het museum het halssieraad Moskou aan – een ketting met onder meer een Mercedez Benz embleem, een manchet… en cocaïne. De rode pijl-broche voor Stedelijk in de Stad is ook van zijn hand.

De laatste aankoop van scheidend directeur Gijs van Tuyl was van de opkomende Amerikaanse kunstenaar Matthew Day Jackson, mede mogelijk gemaakt door drie particuliere partijen: de stichting 1000 Steps en de stichting Art Moves, beide ter promotie van jonge kunstenaars, en door een particulier die anoniem wenst te blijven.

Het Stedelijk Museum Bureau Amsterdam, de dependance van het Stedelijk in het centrum van de stad, bood een programma met hedendaagse kunst en trok ruim 9650 bezoekers. Jelle Bouwhuis, curator van het SMBA, ontving in 2009 samen met de Egyptische kunstenaar Hala Elkoussy in Dubai de prestigieuze Abraaj Capital Art Prize voor een nog te realiseren project.

Op 31 mei werd het nieuwe depot van het Stedelijk opgeleverd, bij deze gelegenheid werd ook de nieuwe directeur aangekondigd: de Amerikaanse Ann Goldstein, werkzaam bij het MOCA in Los Angeles. In de laatste dagen van december werd ook de nieuwe zakelijk directeur van het Stedelijk aangekondigd: Patrick van Mil, die vanaf 15 maart 2010 in dienst zal treden.

De Raad van Toezicht vond in Alexander Ribbink een nieuwe voorzitter en in prins Constantijn van Oranje en Rob Defares, nieuwe leden.

Ook op het gebied van fondsen- en sponsorwerving werden stappen gezet: na projectmatige sponsoring werd IMC nu ook Hoofdfounder van het museum, was het museum de eerste ontvanger van de Turing Toekenning ter waarde van € 450.000 voor de Mike Kelley tentoonstelling die de heropening zal inluiden en werd Ahold voor drie jaar sponsor. In december maakte minister Plasterk bekend het Stedelijk met ruim een half miljoen euro te steunen voor de ontwikkeling van innovatieve, interactieve tours door museum en stad. Het veelomvattende projectStedelijk in de Stad werd door fondsen goed ontvangen en werd gesteund door het VSB fonds, de Mondriaan Stichting, het Amsterdams Fonds voor de Kunsten, SNS REAAL Fonds en Zabawas.

Bij NAi Uitgevers verscheen Fotografie in het Stedelijk. De geschiedenis van een collectie. Ook de essaybundel Now is the Time, met het Stedelijk één van de participanten, zag bij NAi het licht. Dezelfde uitgeverij bereidt samen met het museum een publieksgids voor met high lights uit de collectie en een essayboek met internationale bijdragen.  

Noot voor de redactie: Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:

Press Office Stedelijk Museum: Marie-José Raven, 020 – 573 26 56, m.raven@stedelijk.nl