ABN AMRO Kunstprijs: Selma Selman

DE GEVAARLIJKSTE VROUW TER WERELD
Selma Selman is kunstenaar en activist. Afkomstig uit een familie van schroothandelaren kent ze de noodzaak van recyclen van huis uit. Die wetenschap vormt de kern van haar multidisciplinaire oeuvre. Selman omschreef zichzelf eens als ‘de gevaarlijkste vrouw ter wereld’. Ze sloopt auto’s en computers, soms zelfs met een bijl. En in luide performances geeft ze uiting aan haar woede over de bestaande machtsverhoudingen en de drang om die te doorbreken. Tegelijkertijd is de omschrijving als ‘gevaarlijkste vrouw’ ook een verwijzing naar de vooroordelen ten aanzien van mensen uit de Roma-gemeenschap, zoals Selman zelf. Ze groeide op in die gemeenschap ten tijde van en na de Bosnische burgeroorlog. In haar werk vormen haar persoonlijke ervaringen een belangrijk uitgangspunt. Stereotiepe denkbeelden, de rol van de vrouw en discriminatie zijn daarin terugkerende onderwerpen. Juist door die persoonlijke ervaringen in haar kunst te verwerken zet ze aan tot reflectie op de bestaande machtsstructuren in onze samenleving.

PERFORMANCE
De tentoonstelling start met de grootschalige performance Motherboards, die Selman op 29 januari voor het eerst in Nederland zal opvoeren. Daarin sloopt zij samen met haar familie afgedankte computeronderdelen (moederborden) om er goud uit te halen. De geluiden van het slopen, begeleid door een operazangeres en een gitarist, worden live gecombineerd met nieuwe teksten van Selman tot de performance-opera Motherboards.

SLEEPING GUARDS
In de tentoonstelling Sleeping Guards is de installatie Motherboards te zien, een sculptuur gemaakt van de restanten van de performance. Er zijn ook drie gouden miniatuurobjecten, waaronder Motherboards (A Golden Nail) en het nieuw vervaardigde Motherboards (Spoon), die verguld zijn met het goud dat uit moederborden werd gehaald bij eerdere performances. Daarnaast zijn er reusachtige sloopgrijpers – een vertrouwd item in het schrootbedrijf van Selmans familie – die zij veranderde in ‘levende’ bloemen: kinetische sculpturen die zich openen en sluiten. En de traumatische oorlogservaring van haar moeder gebruikte ze om de film Crossing the Blue Bridge te maken, waarin herinnering, geschiedenis en mythologie worden samengebald tot een activistisch en feministisch voorbeeld. Om de installatie heen hangt de geur The Most Dangerous Woman in the World, die door de kunstenaar werd ontwikkeld met een parfumeur, en in dezelfde zaal is een nieuwe serie tekeningen te zien waarin vrouwelijke figuren overvloeien in hybride wezens; Selman lijkt daarin verschillende identiteiten van zichzelf te onderzoeken.

Selman verbindt uitersten: droom en werkelijkheid, het agressieve en het zachte. Dat geldt ook voor de meerduidige titel Sleeping Guards, die gelezen kan worden als ‘slapende wachters’ óf als ‘hoeders over de slaap’: onzichtbare krachten die waken over Selmans afwisselend geëngageerde, activistische en gevoelige werk.

TWEEDE TENTOONSTELLING ABN AMRO KUNSTRUIMTE
Gelijktijdig met de tentoonstelling in het Stedelijk Museum is in de ABN AMRO Kunstruimte aan de Zuidas in Amsterdam Selmans tweede solotentoonstelling te zien, getiteld Ophelia’s Awakening, met een selectie recente schilderingen op schroot, ‘paintings on metal’. De tentoonstelling loopt van 29 januari tot 23 oktober 2025. Zie voor meer informatie over de ABN AMRO Kunstprijs: Home Kunstcollectie ‒ Kunst & Historisch Bezit ABN AMRO.

OVER SELMA SELMAN
Selma Selman is afkomstig uit Bosnië en Herzegovina en woont en werkt in New York, Amsterdam en Bihać. Ze behaalde een bachelor Fine Arts aan de universiteit van Banja Luka en een master Visual en Performing Arts aan de Universiteit van Syracuse (NY). Aansluitend werkte ze als resident artist aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Selmans werk was te zien op internationale solo- en groepstentoonstellingen in onder meer de Schirn Kunsthalle Frankfurt (2024), de Hamburger Bahnhof, Berlijn (2023), op Documenta 15, Kassel (2022) en Manifesta 14, Pristina (2022) en in het Fries Museum, Leeuwarden (2022). Selma Selman is de oprichter van Get the Heck to School, een organisatie die gewijd is aan de emancipatie van Roma-meisjes uit haar geboortestad Bihać die te maken hebben met maatschappelijke uitsluiting en armoede.

UIT HET JURYRAPPORT
‘De jury bewondert Selmans unieke en onverschrokken houding en de wijze waarop zij, opgegroeid in een Roma-familie ten tijde van en na de Bosnische Burgeroorlog, haar ervaringen als meisje en vrouw transformeert in actuele en universele thema’s. Afkomstig uit een familie van schroothandelaren kent ze als geen ander het belang van recycling en transformatie. De jury is enthousiast over de manier waarop ze die transformatie tot de kern van haar werk maakt.’

OVER DE ABN AMROKUNSTPRIJS
De ABN AMRO Kunstprijs stimuleert sinds 2004 veelbelovende kunstenaars in hun ontwikkeling. De prijs wordt voor de twaalfde keer uitgereikt en richt zich vanaf deze editie op het stimuleren van vrouwelijk talent in Nederland. Daarmee verenigen ABN AMRO en het Stedelijk Museum zich in hun missie om gelijkheid en inclusie in de kunstsector te bevorderen. Met de Kunstprijs wil de bank veelbelovende kunstenaars een podium geven om een zo groot mogelijk publiek te bereiken en hun een steun in de rug bieden om te experimenteren, te innoveren en nieuwe stappen in hun carrière te zetten. De prijs omvat een tentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam, een tweede tentoonstelling in de ABN AMRO Kunstruimte op het hoofdkantoor aan de Zuidas, een door Irma Boom ontworpen publicatie en een geldbedrag van € 10.000. Tevens wordt werk van de winnaar aangekocht voor de ABN AMRO Kunstcollectie. Zie hier voor meer informatie over de nieuwe koers van de ABN AMRO Kunstprijs.