nieuwe presentaties vormgeving uit de collectie

Het Stedelijk Museum heeft een grote collectie vormgeving en toont een selectie daaruit tijdens Temporary Stedelijk 2. In augustus maken de eerdere presentaties op de eerste verdieping plaats voor nieuwe, met daarin niet eerder getoonde aanwinsten. Er is werk te zien van onder meer Václav Cigler, Charles & Ray Eames, Konstantin Grcic, Babs Haenen, Floris Hovers, Hella Jongerius, Geert Lap, Ted Noten, Eero Saarinen, Ettore Sottsass, Jan van der Vaart en Tapio Wirkkala.

Vazen: een dwarsdoorsnede uit de collectie

Deze presentatie toont een selectie vazen: van de uiterst functionele reeks van Bauhaus-ontwerper Wilhelm Wagenfeld uit 1959 tot de meer conceptuele Long Neck and Groove Bottles van Hella Jongerius uit 2000. Al deze ontwerpen bieden een nieuwe interpretatie van deze universele vorm. Zo blies Fulvio Bianconi het Venetiaanse glas nieuw leven in en maakte Ettore Sottsass zijn Lava-serie uit onvrede met de weinig inspirerende vazen die hij op de markt zag. Het werk van Jan van der Vaart onderscheidt zich door de abstract geometrische stijl en het spaarzame gebruik van kleur. Voor Babs Haenen en Geert Lap, allebei door Van der Vaart opgeleid, vormt de vaas slechts het uitgangspunt van hun meer autonome werk.

Huisstijl Atelier Ted Noten door De Designpolitie

Ontwerper Ted Noten kreeg bekendheid door zijn tegendraadse en humoristische werken. Zo vatte hij onder meer pistolen in perspex tasjes en liet hij mensen van kauwgum een vormpje kauwen dat hij in goud afgoot en tot broche maakte. De huisstijl van het Atelier Ted Noten is ontworpen door De Designpolitie (Richard van der Laken en Pepijn Zurburg) en bestaat uit briefpapier, adresstickers e.d., bedrukt met hilarische teksten. Ze zijn een knipoog naar de persoonlijkheidscultus rond sterarchitecten en –designers. De Collector’s Box: Ted Noten for Eternity, is speciaal voor fans van Ted Noten ontworpen. Zij kunnen daarin souvenirs verzamelen: items die Noten ontwierp voor speciale gelegenheden, zoals de rode pijltjes voor het project ‘Stedelijk in de stad’ uit 2008 en 2009.

Sieraden: aanwinsten van kunstenaars van de Rietveld Academie

In de derde zaal van het designcircuit zijn aanwinsten te zien van kunstenaars die zijn opgeleid of doceerden aan de sieradenafdeling van de Rietveld Academie. Kenmerkend voor deze sieradenmakers is dat hun werk nooit aan kleding ondergeschikt is en altijd een verhaal vertelt. Met niet eerder getoonde werken van onder meer Iris Eichenberg, Jantje Fleischhut, Suska Mackert, Evert Nijland en Lucy Sarneel.

Archetypen: containervormen

De afgelopen decennia gebruikten verschillende ontwerpers archetypische vormen: zij gaven eenvoudige, herkenbare oervormen een eigentijdse uitstraling door een verrassende functie toe te voegen, een nieuwe techniek te gebruiken of een ongebruikelijke samenstelling toe te passen. De presentatie toont vazen, kommen en schalen, zoals de serie Glove van Konstantin Grcic, die hij in 2002 voor de Nederlandse keramiekproducent Cor Unum ontwierp, de Akasma- en Kalpa-schalen van Satyendra Pakhalé en schalen van Jørgen Møller, die het dichtst bij de oorspronkelijke basisvorm blijven, maar door het gebruik van kunststof een contemporaine uitstraling krijgen.

ArcheToys van Floris Hovers

Floris Hovers is opgeleid als industrieel ontwerper aan de Design Academy in Eindhoven. Sindsdien richt hij zich voornamelijk op het ontwerpen van meubels en speelgoed. Tussen 2007 en 2009 ontwierp hij de serie ArcheToys, bestaande uit 60 modellen, waarvan er inmiddels 31 in productie zijn. De modelautootjes zijn samengesteld uit eenvoudige, industrieel vervaardigde onderdelen zoals wieltjes en rechthoekige staalprofielen. De vormen zijn herkenbaar en tijdloos.

Tot de selectie van de ArcheToys, die het Stedelijk in 2010 verwierf, behoren verschillende modelautootjes, zoals een melkauto, een autobus, een trekker en aanverwante zaken zoals een tankstation en een caravan. Ook wordt een aantal prototypes getoond dat nog niet in productie is genomen.

Meubelen van kunststof

De hoekzaal van het designcircuit is gewijd aan meubelen van kunststof. Vanaf de jaren ‘40 experimenteerden ontwerpers met nieuwe technieken en synthetische materialen die grote invloed hadden op het naoorlogse design. Van deze nieuwe materialen werden meubels, apparaten en andere gebruiksvoorwerpen gemaakt. De presentatie toont een aantal van die baanbrekende ontwerpen. Zo was de kuip van Saarinens Womb Chair uit 1948 een van de eerste grote meubelonderdelen van polyester dat met glasvezel werd versterkt. Helmut Bätzners Bofinger-Stuhl uit 1966 is de eerste stoel die uit één stuk kunststof is vervaardigd. Günter Beltzigs Floris volgde een jaar later. De Tsjechische ontwerper Václav Cigler paste de kunststoffen zelfs toe in driedimensionale affiches. Ook is werk te zien van onder meer Luigi Colani, Joe Colombo, Charles & Ray Eames en Verner Panton.

Nieuwe aanwinsten van Tapio Wirkkala

De presentatie van werken van de Finse ontwerper Tapio Wirkkala, een kernfiguur in de collectie van het Stedelijk Museum, toont een selectie uit het oeuvre van één van de belangrijkste vormgevers van de twintigste eeuw. Te zien zijn sier- en gebruiksvoorwerpen van glas, keramiek en zilver. In 2003 versterkte het Stedelijk Museum zijn Wirkkala-collectie met 19 nieuwe stukken uit een Finse privécollectie. Met name de zeldzame zilveren voorwerpen vormen een belangrijke toevoeging. De kajak-schaal uit 1954, die alleen op bestelling werd geproduceerd, geldt als een hoogtepunt van de Scandinavische vormgeving