Ed van der Elsken toegevoegd aan Nederlandse openbare collecties

Amsterdam/Leiden, 11 mei 2017
 
 Het werk van Ed van der Elsken (1925-1990), dat momenteel hernieuwde aandacht krijgt door de grote overzichtstentoonstelling in het Stedelijk Museum Amsterdam die zijn laatste week in gaat, wordt dankzij een grote schenking en aankopen nog eens extra stevig verankerd in twee openbare collecties in Nederland.

122 foto's naar Stedelijk Museum Amsterdam

Het Stedelijk Museum, dat al meer dan 300 foto’s van de bekende Nederlandse fotograaf in de collectie had, is nu uitgebreid met 122 foto’s: 61 geschonken door de Ed van der Elsken Estate, aangevuld met een aankoop van 61 werken, mede mogelijk gemaakt door het Mondriaan Fonds.
 
Beatrix Ruf, directeur Stedelijk Museum: “We zijn ontzettend blij met deze schenking en de kans om zo’n grote aankoop te kunnen doen. Want het is een belangrijke toevoeging aan onze collectie, die tot nu toe met name gericht was op de vroege foto’s van Ed van der Elsken uit Parijs en uit zijn beroemde fotoboek Een liefdesgeschiedenis in Saint Germain des Pres. Dankzij deze schenking en aankoop kunnen wij zijn diverse oeuvre beter presenteren met ook foto’s van zijn reizen naar Centraal Afrika en Japan, en beschikken we nu over veel foto's uit Amsterdam.”

Ed van der Elsken was een echte straatfotograaf en wist als geen ander de ‘Zeitgeist’ vast te leggen. Contact was voor hem essentieel om een beeld te kunnen maken en zijn directe, onconventionele en persoonlijke stijl is altijd aanwezig in zijn werk. De foto’s over Amsterdam uit de nieuwe acquisitie variëren van de vroege jaren 50 tot de jaren 80 en laten de veranderingen in de stad zien – jongetjes met vetkuiven, nozems, de roerige jaren 60 met rellen en demonstraties, Dolle Mina's en punkers. De foto’s genomen in Centraal Afrika houden verband met zijn boek Bagara (1958), Van der Elsken het dorpsleven, de rituelen en de jacht vastlegt. De foto’s van zijn reizen door Japan tussen 1959 tot in de jaren 80 tonen het land, cultuur en inwoners, met onder meer yakuza (Japanse gangsters) sumoworstelaars en transseksuelen.
 
De geschonken en aangekochte werken zijn al onderdeel van de tentoonstelling Ed van der Elsken – De verliefde camera, die nog t/m 21 mei te zien is.

Op vrijdagavond 19 mei is er in het Stedelijk de finissage By(e) Ed!, met onder meer een pop-up tentoonstelling, workshops en lezingen, en de uitkomsten van de fotowedstrijd.

Universiteit Leiden: vondst schetsmateriaal fotoboek Sweet Life

De Universiteit Leiden heeft tot nu toe onbekend dummy-materiaal van Ed van der Elsken verworven. Het betreft schetsversies van het fotoboek Sweet Life uit 1966, dat Van der Elsken in de jaren 1959 en 1960 maakte naar aanleiding van een wereldreis waarbij hij met zijn tweede echtgenote de westkust van Afrika, Kuala Lumpur, Singapore, Hong Kong, Japan, de Verenigde Staten en Mexico aandeed. In de jaren tussen de reis en het verschijnen van het boek (ca. 1961-1965) maakte Van der Elsken met de hand verschillende schetsversies om de lay-out voor het boek te bestuderen en verder te ontwikkelen. In het digitale tijdperk is amper meer voor te stellen hoe arbeidsintensief dit handwerk in de jaren zestig nog was.
 

Maartje van den Heuvel, conservator Fotografie van de Universitaire Bibliotheken Leiden: “Voorstudies en dummy’s zijn uniek materiaal, waarin je de hand van de kunstenaar voelt. Door voorstudies naast elkaar te bestuderen zie je het wordingsproces van Sweet Life en de twijfels en afwegingen die Ed van der Elsken bij het maken van dit fotoboek in zijn hoofd had. Aangevuld met de notities die hij erop aangebracht, krijg je inzicht in zijn opvattingen. Zeker omdat Sweet Life Van der Elsken zelf na aan het hart lag en zijn kunstenaarschap kernachtig verbeeldt, is dit een fantastische vondst en aankoop voor ons.”
 
De aankoop van de Universiteit Leiden is mede mogelijk gemaakt door de Vereniging Rembrandt, mede dankzij haar BankGiro Loterij Aankoopfonds en het Mondriaan Fonds. De Universiteit Leiden heeft een dertigtal dummy’s van beroemde Nederlandse fotoboeken in de collectie, van onder meer Johan van der Keuken, Ed van der Elsken, Emmy Andriesse, Willem Diepraam en Koos Breukel. De collectie is een belangrijke bron voor foto- en kunsthistorisch onderzoek en regelmatig vinden er bruiklenen aan musea plaats.

Noot voor de redactie

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met:
Press Office Stedelijk Museum Amsterdam, 020 - 573 2660 / 656 of pressoffice@stedelijk.nl
Persvoorlichting Universiteit Leiden, Erik Weber, 071 - 527 1585 of e.weber@library.leidenuniv.nl