Nieuws — 20 jul 2007

10 augustus t/m 9 september 2007

Van alle visuele media is televisie de meest gevestigde, toegankelijke en indringende. Televisie overspoelt ons dagelijks met beelden die de realiteit overlappen, nabootsen en soms zelfs vervangen. Met dit idee als uitgangspunt onderzoekt Sean Snyder (1972, Virginia Beach, VS), die erom bekend staat door middel van fotografie, videowerken en teksten zowel de stedelijke als mediale ruimte ter discussie te stellen, hoe deze beeldenvloed door ons wordt geconsumeerd. 

Tot welke ervaring leidt de visuele absorptie van televisiebeelden door ons netvlies? Kan televisie een gevoel van realiteit teweegbrengen wanneer catastrofale nieuwsbeelden worden doorsneden met al even spectaculaire opnamen van consumptieartikelen, spelshows en weerberichten? Volgens Snyder - die met zijn voorgaande videoproject Analepsis (2003-2004) de representatietechnieken van de media onderzocht - worden nieuwsfeiten qua cameravoering en vertelstructuur in toenemende mate aan entertainment gelijkgesteld. Hierdoor verdwijnt de grens tussen fictie en realiteit. 

Met Schema (Television), Snyders’ meest recente videowerk, worden televisiebeelden opnieuw onder de loep gelegd. Ditmaal onderzoekt Snyder (script en montage kwamen tot stand in samenwerking met Olga Bryuhkovetska) in hoeverre televisiebeelden overeenstemmen met de waarheid. Een zinnige vraag aangezien wij de dagelijkse realiteit met televisiebeelden tot ons nemen. 

Televisiestations claimen met zorgvuldig geselecteerde fragmenten en uitzendschema’s de werkelijkheid te weerspiegelen. Maar wat gebeurt er wanneer wij al zappend tegen de programmering in het ene na het andere beeld aan elkaar rijgen? Levert deze willekeurige montage misschien een realistischer beeld van de wereld op? Met Schema (Television) onderneemt Snyder een poging deze vraag te beantwoorden. 

Schema (Television) bestaat uit allerhande televisiefragmenten die op een scherm worden geprojecteerd. In tegenstelling tot ‘normale’ televisie is het beeldmateriaal thematisch gestructureerd: van minimale, statische signalen tot nieuwsbeelden en kookprogramma’s. Deze indeling sluit aan bij het rigide uitzendschema dat volgens Snyder achter de onuitputtelijke hoeveelheid kanalen schuilgaat. Door het materiaal te herschikken tracht Snyder duidelijk te maken in welke mate de beelden betekenis dragen. 

De wijze waarop Snyder de beelden monteert doet niet alleen denken aan het zappen van het ene naar het andere kanaal, maar ook aan Dziga Vertov’s bioscoopjournaals. Deze Sovjetcineast creëerde in de jaren twintig van de vorige eeuw een serie grensverleggende zwart-wit films. Hij monteerde volstrekt tegengestelde opnameflarden aan elkaar in de hoop de 'kinopravda’ (cinemawaarheid) te onthullen. De opnamen werden net als in Schema (Television) door tussentitels becommentarieerd. 

Schema (Television) is een doorlopend project waar Snyder in 2006 en 2007 telkens nieuwe hoofdstukken aan heeft toegevoegd. Voorgaande versies zijn tijdens de 5th Busan Biennial in Korea, in Lisson Gallery, Londen en Sala Rekalde, Bilbao gepresenteerd. Met de presentatie in Docking Station wordt het eindresultaat van zijn onderzoek getoond. Ter afsluiting van het project worden tevens archiefmaterialen geëxposeerd die het ontstaansproces van het werk illustreren. In het Stedelijk Museum Bulletin van september verschijnt een tekst van Sean Snyder over Schema (Television).

De tentoonstelling werd samengesteld door Martijn van Nieuwenhuyzen, conservator Stedelijk Museum met medewerking van Saskia van Kampen (curatorial assistance) en Sophie Tates (projectleider).