In memoriam
Ada Stroeve (1938–2019)
Nieuws — 20 jun 2019
Ada Stroeve was conservator grafische vormgeving in het Stedelijk Museum van 1964–2000.
Het Stedelijk Museum kende in de jaren 70 een afdeling Toegepaste Kunst. Wil Bertheux was het hoofd en samen met hem vormden Liesbeth Crommelin en Ada Stroeve de afdeling. Later kwam Els Barents daarbij als conservator fotografie. Ada was verantwoordelijk voor de grafische vormgeving en de focus lag in die tijd voornamelijk op affiches. Ooit afgestudeerd aan de Rietveld Academie, was ze bij het museum terecht gekomen voor het maken van titelkaartjes, zaalteksten etc. – letterlijk het maken, het vormgeven ervan. Pas toen er iemand wegging die tot dan toe voor de affiche-collectie zorgde, kreeg Ada de collectie grafische vormgeving onder haar hoede.
Ook Henryk Tomaszewski en zijn school konden op haar belangstelling rekenen. Zij maakte in 1991 een grote overzichtstentoonstelling over hem. Jarenlang bezocht ze trouw de Biënnale in Warschau en onderhield ze een goed contact met de conservator van het affichemuseum aldaar. Zo kwam ze in aanraking met Grapus, het in 1970 in Parijs opgerichte ontwerperscollectief dat voortkwam uit de studentenopstanden in 1968. De latere winnaar van de Nederlandse Erasmusprijs (2006), Pierre Bernard, was een van de oprichters van het collectief. Toen Grapus in 1991 uiteen viel, maakte zij vier jaar later een grote tentoonstelling over het werk van Ne Pas Plier, de groep die werd aangestuurd door Gérard Paris-Clavel, een van de voormalige leden van Grapus. In Brno in het toenmalige Tsjecho-Slowakije, waar Ada ook de Biënnale bezocht, werd zij ’s avonds door haar collega’s aldaar uitgevraagd over de situatie in het Westen nadat eerst alles geluiddicht was gemaakt.
In 1974 maakte Ada in samenwerking met de in Amsterdam wonende Shigeru Watano een tentoonstelling over het werk van de Japanse kunstenaar en ontwerper Tadanori Yokoo, het was zijn eerste tentoonstelling in Europa.
Dit zijn slechts enkele van de vele tentoonstellingen die Ada maakte, regelmatig ook in samenwerking met de collega’s beeldende kunst.
Ada onderhield contacten met belangrijke verzamelaars en handelaren waardoor ze onder andere het werk van A.M. Cassandre in de collectie aanzienlijk heeft kunnen uitbreiden. Het Stedelijk heeft momenteel de beste collectie buiten Frankrijk.
In 2000 maakte de Franse ontwerper Michel Quarez het affiche voor Ada’s afscheidstentoonstelling Dans la Rue. De tentoonstelling was gewijd aan de Franse affiches uit de eigen collectie van het Stedelijk en toonde onder andere werk van Toulouse Lautrec, Cassandre, Matisse, Loupot, Cieslewicz, Grapus en Quarez. In de bijbehorende catalogus wordt aandacht besteed aan het ontstaan van de collectie, de geschiedenis met verschillende tentoonstellingen en de problemen die zich voordoen bij restauratie en beheer die vanwege het papieren karakter van de collectie constant aandacht nodig hebben.
Ze was haar tijd vooruit toen ze in 1977 aankondigde een jaar weg te willen, een sabbatical dat ze in New York doorbracht. Ze werkte als vrijwilliger aan de affiche-collectie van het Museum of Modern Art waar ze inventariseerde en zorgde voor goede vertalingen van de Nederlandse affiches.
Onder Ada Stroeve is de collectie grafische vormgeving uitgegroeid tot een van de belangrijkste die er momenteel is. Mede dankzij haar inzet is deze een niet meer weg te denken onderdeel van het museum en maakt hij regelmatig deel uit van het tentoonstellingsprogramma. Vooral het internationale karakter en de omvang maken de collectie grafische vormgeving van het Stedelijk Museum uniek. Voor haar 35 jaar durende inzet ontving ze in 2000 de Grafische Cultuurprijs, voor haar bijzondere bijdrage aan de grafisch cultuur in Nederland. Het was niet meer dan juist dat Ada bij haar afscheid een internationale ‘éminence grise’ van het vakgebied werd genoemd.
Carolien Glazenburg, Conservator grafische vormgeving