Nieuws — 8 feb 2007

Licht en schaduw, letterlijk en figuurlijk, staan centraal in de tentoonstelling ‘Lights & Drawings’ van de Amerikaanse kunstenaar en activist Paul Chan (1973, Hong Kong). In zes zalen zijn grote projecties, houtskooltekeningen, collages en digitale studies te zien. Deze zijn samengebracht rond de animatiereeks The 7 Lights waar Chan sinds 2005 aan werkt en die uiteindelijk zeven projecties zal omvatten. In de tentoonstelling in het Stedelijk Museum CS, Chans eerste grote museale presentatie in Europa, zijn alle tot nu toe voltooideLights voor het eerst bijeen gebracht.

De Lights reeks is door sommigen beschreven als een commentaar op een wereld die op het punt staat uiteen te vallen. Volgens de kunstenaar gaat de serie over ‘licht en licht dat weggehaald is’. In de titel wordt licht letterlijk doorgestreept, maar de horizontale lijn kan ook gezien worden als een lichtstraal. De titel symboliseert zo het spanningsveld tussen licht en donker waarbinnen Chans soms nachtmerrieachtige animaties zich ontvouwen.

Chan wilde met The 7 Lights een groep werken maken die een fysieke ervaring teweeg brengt. Op één na worden de Lights van boven af op de vloer geprojecteerd of deels op de vloer en op de muur. De werken zijn gestructureerd als een cyclus van dag en nacht, van zonsopkomst tot zonsondergang. Ze hebben meestal een driehoekige of trapeziumachtige vorm die doet denken aan een raam waar licht doorheen valt. Als een venster op een verre buitenwereld waar alleen de schaduwen van gebeurtenissen te zien zijn.

In The 7 Lights botsen allerlei tegenstellingen met elkaar: bewegingen naar boven en naar beneden, binnen-buiten, langzaam-snel, licht-donker, chaos-orde, utopia en apocalyps, het heilige en het goddeloze. Chan verwijst in de cyclus uitvoerig naar het christendom en religie in het algemeen. De structuur van The 7 Lights is op te vatten als een omkering van de theorie van de Rapture (het wegvoeren): de symbolen van de consumptiemaatschappij stijgen op naar de hemel en de mens valt letterlijk in ongenade. Chan verwijst hiermee ook naar de actuele wereldproblematiek: de tweestrijd tussen kapitalisme en idealisme.

Chan is naast kunstenaar activist. Tentoonstellingsmaker Hans Ulrich Obrist noemde hem onlangs ‘one of the main protagonists of a new political art movement in the USA’. Chan was onder meer medeoprichter van de New Yorkse afdeling van Indymedia, een netwerk van onafhankelijke media. Tussen zijn werk als kunstenaar en zijn leven als activist maakt Chan een strikt onderscheid. Kunst en politiek zijn volgens hem verschillende categorieën die verschillend functioneren.

Zijn ‘andere leven’ komt op een directe manier tot uiting in collageachtige videodocumentaires die hij maakt. Zo gaat Baghdad In No Particular Order(2003) over zijn reis naar Irak, vlak voordat de Amerikanen het land binnenvielen. Chan verbleef daar op uitnodiging van Voices in the Wilderness. Deze mensenrechtenorganisatie voert al sinds 1996 geweldloos actie tegen de economische sancties van de VS tegen Irak. Chan maakte deel uit van een speciaal Peace Team, dat illegaal voedsel en medicamenten het land invoerde.

Op Chans website www.nationalphilistine.com zijn onder het hoofdstuk ‘Free Baghdad’ snapshots, clips en dagboekaantekeningen terug te vinden. Ook zijn via zijn site gratis mp3-bestanden te downloaden. Zo kun je hem zestien uur lang tekstfragmenten van schrijvers, kunstenaars en filmmakers horen voorlezen. Deze zijn te sorteren via ingangen als ‘werken waarin God rondspookt’ en ‘werken waar activisten naar zouden moeten luisteren’. Eveneens gratis te downloaden zijn door hemzelf ontworpen lettertypes. Hierbij heeft elke letter de vorm van een pictogram, waarmee een tekst een direct zichtbare politieke of artistieke lading krijgt.

Biografie
Paul Chan werd geboren in Hong Kong in 1973 en groeide op in Nebraska. Hij behaalde zijn MFA in Film, Video en New Media op Bard College in 2002 en zijn BFA, Video Digital Arts op het Art Institute of Chicago in 1996. Hij was docent aan o.a. de Graduate School of Fine Arts, University of Pennsylvania en aan de School of the Art Institute of Chicago. Hij woont en werkt in New York. Zijn digitale animaties waren eerder te zien op de Whitney Biennale 2006 in New York, Institute of Contemporary Art, Boston en Para/site Art Space in Hong Kong. In de zomer van 2007 krijgt Chan een solo in de Serpentine Gallery in Londen en in 2008 staan solopresentaties in The Walker Art Center in Minneapolis en het New Museum in New York op het programma.

Brochure + Bulletin
Bij de tentoonstelling verschijnt een brochure met achtergrondinformatie. In het Stedelijk Museum Bulletin nr. 3 / 2007 (verschijnt eind maart) is een artikel opgenomen over het werk van Paul Chan, geschreven door Martijn van Nieuwenhuyzen, samensteller van de tentoonstelling.