Onderdeel van de
tentoonstelling

Freedom of Movement Gemeentelijke kunstaankopen 2018

25 nov 2018 t/m 17 mrt 2019

Profiel — 23 nov 2018

Remco Torenbosch onderzoekt de sociaaleconomische en politieke krachten die een directe invloed hebben op ons dagelijks leven. Hij richt zich op een grote bandbreedte van thema’s, waaronder de complexe dynamiek van de mondiale politieke economie en de relatie tussen arbeid en eigendom. Voor zijn site-specifieke audio-installatie Institute verplaatst de kunstenaar geluiden die worden geproduceerd in de ontoegankelijke administratieve, operationele en opslagruimtes van het Stedelijk Museum middels luidsprekers naar de tentoonstellingsruimte. Hoewel Torenbosch erkent dat het museum veilige, private ruimtes nodig heeft, geeft hij tegelijk aan dat deze ruimtes onvoldoende kritisch belicht worden in relatie tot de toegang waar ze voor staan.

Door de aandacht te vestigen op de ingewikkelde managementsystemen die de kunstwerken omgeven, benadrukt Torenbosch hun materiële status als objecten die moeten worden beheerd, beschermd, getransporteerd en beveiligd. Zijn werk sluit aan bij een traditie van institutionele kritiek, zoals die aan het einde van de jaren 1960 werd geformuleerd toen kunstenaars begonnen te reageren op de machtsstructuren die ten grondslag liggen aan de institutionele presentatie en acquisitie van kunst. Torenbosch analyseert de structurele relaties die de instelling overeind houden en hoe deze verbonden zijn met complexe netwerken van controle en kapitaal. Door de verborgen delen van het museum ‘zichtbaar’ te maken door middel van geluid, kadert de kunstenaar het museum opnieuw als sociale ruimte en plaatst vraagtekens bij zijn rol als openbare instelling.

Remco Torenbosch, 'Institute', 2018, geluidsinstallatie, courtesy de kunstenaar en Wilfried Lentz Rotterdam.
Remco Torenbosch, 'Institute', 2018, geluidsinstallatie, courtesy de kunstenaar en Wilfried Lentz Rotterdam.

De geluidstrack bevat omgevingsgeluiden die niet altijd duidelijk herkenbaar zijn, zonder woorden. Hiermee wil Torenbosch het bewustzijn vergroten over hoe invloedrijke instellingen in een bredere zin informatie vaak opzettelijk onduidelijk maken voor financieel of politiek gewin. In de tentoonstellingsruimte verplaatst de multimodale audio-installatie het aandachtspunt van het kunstobject naar de institutionele activiteit die het omringt. De overdracht van alledaagse geluiden uit de ontoegankelijke delen van het museum naar de openbare tentoonstellingsruimtes ondermijnt gangbare opvattingen over de toegang tot het gebouw en de ‘verheffende kunstbeleving’ zoals instellingen deze pretenderen te waarborgen. Doordat Torenbosch dit ervaarbaar maakt middels geluid, breekt hij bovendien met de westerse traditie die het zicht privilegieert boven andere zintuigen.

Remco Torenbosch, 'Institute', 2018, geluidsinstallatie, courtesy de kunstenaar en Wilfried Lentz Rotterdam.
Remco Torenbosch, 'Institute', 2018, geluidsinstallatie, courtesy de kunstenaar en Wilfried Lentz Rotterdam.
Remco Torenbosch, 'Institute', 2018, geluidsinstallatie, courtesy de kunstenaar en Wilfried Lentz Rotterdam.
Remco Torenbosch, 'Institute', 2018, geluidsinstallatie, courtesy de kunstenaar en Wilfried Lentz Rotterdam.

Hij gebruikt in zijn werk audio-surveillance, maar wijst er tegelijk op dat het gebruik van dergelijke techniek om de openbare veiligheid te waarborgen vaak leidt tot schending van individuele rechten en vrijheden. Door het achtergrondgeluid van het museum opnieuw te kaderen als een materiaal van culturele waarde dat ook urgente politieke en sociale kwesties aan de orde stelt, benadrukt Institute dat kunstvoorwerpen onlosmakelijk verbonden zijn met de operaties en arbeidseconomieën om hen heen.

Over de kunstenaar

Remco Torenbosch (1982, Nederland) heeft gestudeerd aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam en de Universität der Künste in Berlijn. Hij is momenteel artist-in-residence aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam. Zijn werk is tentoongesteld in onder meer de Kunsthalle Wien; Kunstcentrum De Appel, Amsterdam; Victoria and Albert Museum, Londen; Kunsthaus Zürich; Centre d'art contemporain, Parc Saint Léger; GAMeC, Bergamo; and Temporary Gallery, Keulen. In 2013 werd hij genomineerd voor de Prix de Rome.