Rafaël Rozendaal
profiel
Profiel — 23 nov 2018
Vanaf begin 2000 maakt kunstenaar Rafaël Rozendaal voornamelijk werk voor internet. Zijn tientallen single-serving sites met poëtische titels, elk een zelfstandig kunstwerk, worden jaarlijks bekeken door ruim vijftig miljoen bezoekers. Zijn kleurrijke, grafische werken grijpen zowel terug op de kunstgeschiedenis als de populaire cultuur. Voor zijn installatie in het Stedelijk Museum selecteerde de kunstenaar zeven van zijn websites van na 2009. Rozendaals sites worden vaak als video’s gepresenteerd, met bijvoorbeeld een monitor en projector, maar dat zijn ze eigenlijk niet. De werken komen spontaan tot stand dankzij algoritmen. De websites genereren voortdurend nieuwe constellaties van abstracte vormen die, als je ze naast elkaar afspeelt, verrassende combinaties laten zien.
De websites genereren voortdurend nieuwe constellaties van abstracte vormen die, als je ze naast elkaar afspeelt, verrassende combinaties laten zien. Hoewel de kleuren, omvang en beleving van de werken van browser tot browser verschillen, maakt het Rozendaal zelf niet uit hoe de kijkers zijn werk zien. Volgens hem beleef je zijn werk even authentiek in een galerie als op het scherm van je smartphone. Door zijn kunstwerken breed toegankelijk te maken, bereikt hij veel meer mensen en plaatst hij vraagtekens bij wijdverbreide veronderstellingen over wat een regulier kunstpubliek is. Rozendaals fascinatie voor het internet komt deels voort uit het feit dat dit een relatief nieuwe ruimte is om kunst in te maken, presenteren en verspreiden. Wat je op internet zet wordt niet eerst door de bevoegde instanties langs de culturele meetlat gelegd.
Hierdoor kunnen kunstenaars veel vrijer en directer ook experimenteel werk online delen. Rozendaals websites kunnen over de hele wereld worden bezocht door iedereen die een internetverbinding heeft en bieden een alternatief voor de instellingen waarvan kunstenaars van oudsher afhankelijk waren. Rozendaal hecht er grote waarde aan dat zijn werk vrij toegankelijk is en blijft. Als een verzamelaar een van zijn websites koopt, stelt de kunstenaar daarbij als voorwaarde dat het werk voorgoed online beschikbaar blijft.
Hoewel Rozendaal gebruik maakt van de modernste technieken, werkt hij naar eigen zeggen in dialoog met kunst uit voorgaande eeuwen. Hij wordt met name geïnspireerd door de moderne schilders Kazimir Malevitsj en Piet Mondriaan. Hij plaatst zijn werk in een beeldende traditie door zijn websites te omschrijven in termen van schilderkunst, waarbij de site fungeert als het kunstwerk en de browser als het doek. Tegelijkertijd ziet Rozendaal het internet als een artistiek medium met unieke eigenschappen, en hij bepleit dat internetkunst om die reden een plek verdient in de kunsthistorische canon. Met hun abstracte, beweeglijke beelden laten Rozendaals websites zich op meerdere niveaus lezen, beleven en bespelen en geven ze de kijker alle ruimte het werk naar eigen inzicht te interpreteren.
In Freedom of Movement zijn de volgende websites van Rafaël Rozendaal te zien:
aestheticecho.com, 2009, fallingfalling.com, 2011, slowempty.com, 2013, neogeocity.com, 2014, silentsilence.com, 2014, somethingopen.com, 2016, manymoment.com, 2018.
Over de kunstenaar
Rafaël Rozendaal heeft gestudeerd aan de Academie Beeldende Kunsten in Maastricht. Zijn oeuvre omvat installaties, lenticulair drukwerk, teksten, lezingen en websites die jaarlijks meer dan dertig miljoen bezoekers trekken. Zijn werk was eerder te zien in onder meer het Whitney Museum, New York; EYE Filmmuseum, Amsterdam; Kunsthal Rotterdam; FOAM Museum, Amsterdam; Hammer Museum, Los Angeles; Centre Pompidou, Parijs; Kunstverein Frankfurt; Seoul Art Square; de Biënnale van Venetië en de Bienal València. Ook bedacht en ontwikkelde hij BYOB (Bring Your Own Beamer), een open-source, simpel te gebruiken platform voor mediakunst dat werd ingezet op groepstentoonstellingen in instellingen als het Museum of Contemporary Art, Los Angeles, de Biënnale van Venetië en de Kunsthalle Athena in Athene.