Onderdeel van de
tentoonstelling

In the Presence of Absence Voorstellen voor de museumcollectie

5 sep 2020 t/m 31 jan 2021

Kunstenaarspagina — 2 sep 2020

Aan de tentoonstelling In the Presence of Absence, voorstellen voor de tweejaarlijkse gemeentelijke kunstaankopen, nemen 23 kunstenaars(collectieven) deel. Deze kunstenaarspagina bevat een tekst over het werk en een kunstenaarsbijdrage.

In HUWELIJKSPORTRET van Johan de Witt en Wendela Bicker (2020) gebruikt Natasja Kensmil het archetype van een 17e-eeuws huwelijksportret om kritisch te kijken naar machtsverhoudingen en rijkdom. Johan de Witt werd in 1653 raadspensionaris van het gewest Holland en was in die tijd een van de belangrijkste politici. De Witt trouwde in 1655 met Wendela Bicker, die net als hij afkomstig was uit een rijke en machtige regentenfamilie. De schilderijeninstallatie toont hen ten voeten uit. Ze zijn volledig omringd door negen kleinere schilderijen, waarop onder meer heraldische symbolen, familiewapens en het portret van een Zwarte man te zien zijn. 

Kensmil vraagt zich al schilderend af of de mens van nature goed of slecht is. Haar fascinatie gaat uit naar het verborgene, raadselachtige en duistere, naar mythologie, mystiek, religie en geschiedenis. Binnen die geschiedenis richt ze zich vooral op thema’s als macht en de gevolgen van het misbruik van die macht. Zo maakte ze bijvoorbeeld een serie over de ondergang van de Romanovs, de Russische tsarenfamilie. Ook HUWELIJKSPORTRET van Johan de Witt en Wendela Bicker plaatst de machtspositie van rijke families en hun plek in de (kunst)geschiedenis in een ander perspectief. In de 17e eeuw hadden regenten vrijheid en gelijkheid hoog in het vaandel staan. 

Illustratie door Haitham Haddad naar Natasja Kensmils ‘HUWELIJKSPORTRET van Johan de Witt en Wendela Bicker’, 2020.
Illustratie door Haitham Haddad naar Natasja Kensmils ‘HUWELIJKSPORTRET van Johan de Witt en Wendela Bicker’, 2020.

Echter, Nederland was in de 17e eeuw niet alleen groot op het gebied van wetenschap, kunst en handel, maar ook in overzeese mensenhandel, uitbuiting en plunderingen. Dus wat hield deze vrijheid precies in? En wanneer gaat de vrijheid van de een ten koste van die van een ander? Kensmil toont de gelaagdheid van het verleden en stelt de ambivalentie van de (kunst)geschiedenis aan de kaak door verbanden te leggen tussen verschillende werkelijkheden. 

Natasja Kensmil (1973) studeerde aan de Vrije Tekenacademie, de Gerrit Rietveld Academie en aan het postacademische De Ateliers – alle drie gevestigd in Amsterdam. Haar werken zijn onder meer tentoongesteld bij andriesse eyck galerie (Amsterdam), in de Royal Hibernian Academy (Dublin) en het National Museum of Women in the Arts (Washington).

Natasja Kensmil, ‘HUWELIJKSPORTRET van Johan de Witt en Wendela Bicker’, 2020, detail, 2 x 250x140cm, 9 x 100x100cm, olieverf op doek. Met dank aan andriesse-eyck gallery. Foto: Peter Tijhuis.
Natasja Kensmil, ‘HUWELIJKSPORTRET van Johan de Witt en Wendela Bicker’, 2020, detail, 2 x 250x140cm, 9 x 100x100cm, olieverf op doek. Met dank aan andriesse-eyck gallery. Foto: Peter Tijhuis.

Kunstenaarsbijdrage

Natasja Kensmil, Installatie (detail), 2020. Mixed media collage op bladzijdes van ‘Graven van Holland’ en kunstgeschiedenisboeken. Met dank aan de kunstenaar.
Natasja Kensmil, Installatie (detail), 2020. Mixed media collage op bladzijdes van ‘Graven van Holland’ en kunstgeschiedenisboeken. Met dank aan de kunstenaar.