Onderdeel van de
tentoonstelling

Freedom of Movement Gemeentelijke kunstaankopen 2018

25 nov 2018 t/m 17 mrt 2019

Profiel — 23 nov 2018

Choreograaf en multidisciplinair kunstenaar Michele Rizzo is opgeleid in zowel beeldende kunst als dans. Hij maakt performancewerken waarin hij processen van transformatie en transcendentie onderzoekt. In HIGHER xtn., een adaptatie van zijn performance HIGHER uit 2015, verkent Rizzo de kracht van dans door zich te richten op de nachtclub als een plek van gemeenschapsvorming en radicale zelfexpressie. De kunstenaar haalt hierbij inspiratie uit de teksten van theoreticus Julia Kristeva over dans. Hij is bijzonder geïntrigeerd door haar geloof in het vermogen van dans om het transhumaniseringsproces te versnellen – de technologisch ondersteunde verbetering van mensen voorbij hun huidige fysieke en intellectuele beperkingen. 

Michele Rizzo, 'HIGHER xtn.', 2018, courtesy de kunstenaar © Alwin Poiana
Michele Rizzo, 'HIGHER xtn.', 2018, courtesy de kunstenaar © Alwin Poiana

In HIGHER xtn. reflecteert Rizzo op Kristeva’s observatie dat dans historisch gezien nauw verbonden is met religieuze rituelen en door verschillende culturen gezien wordt als een manier om transcendentie te bereiken. De kunstenaar vestigt de aandacht op het feit dat clubbezoekers de club vaak church noemen en deze als een toevluchtsoord beschouwen waar ze zich volledig kunnen uiten zonder angst voor een oordeel. Hij is vooral geïnteresseerd in het cathartische en transformatieve vermogen van technomuziek, waarvan de repetitieve ritmes de dansers tijdelijk van hun zelfgevoel kunnen losmaken door een staat van trance te induceren. Rizzo gelooft dat dit de dansers in staat stelt hun identiteit als een ‘vormbare sculptuur’ te ervaren.

HIGHER xtn. verwijst ook naar de belangrijke rol die nachtclubs spelen als verzamelplaatsen voor gemarginaliseerde groepen. Rizzo’s eigen zoektocht naar een queer community in Rome en Amsterdam leidde hem naar de technoscene in beide steden. Hij wijst erop dat invallen in nachtclubs vaak politieke bewegingen hebben gestimuleerd, en noemt als voorbeeld recente gebeurtenissen in Tbilisi waar demonstranten de slogan ‘dans voor vrijheid’ bezigden. De kunstenaar is van mening dat de clubcultuur publieke intimiteit bevordert door collectiviteit aan te moedigen. Tegelijk krijgen individuen met verschillende achtergronden de ruimte om hun eigen identiteit te verkennen. In de nachtclub uiten dansers zich op individueel niveau en worden ze onderdeel van een veelheid van mensen in beweging. Dansers zijn zowel object als subject; zij zien anderen en anderen zien hen.

Michele Rizzo, 'HIGHER xtn.', 2018, courtesy de kunstenaar © Alwin Poiana
Michele Rizzo, 'HIGHER xtn.', 2018, courtesy de kunstenaar © Alwin Poiana

In HIGHER xtn. verkennen dansers continu de grenzen tussen het zelf en het collectief. Vanuit verschillende ingangen betreden individuele dansers het museum. Ze voeren minimale, repetitieve bewegingen uit en banen zich geleidelijk een weg door de zalen, uiteindelijk bijeenkomend in de Audizaal van het Stedelijk. Paren dansers beginnen synchroon te bewegen totdat de hele groep uiteindelijk unisono danst en één lichaam wordt. De hypnotiserende elektronische soundtrack, gecomponeerd door Lorenzo Senni, wordt samen met de bewegingen van de dansers steeds intenser.

Michele Rizzo, 'HIGHER xtn.' (trailer), 2018

Bij iedere uitvoering in het Stedelijk Museum tijdens de duur van de tentoonstelling zal HIGHER xtn. meer dansers bijeenbrengen, beginnend met twee en eindigend met vijftien. Er doen ook studenten mee van de School voor Nieuwe Dansontwikkeling van Amsterdam (SNDO). Wanneer de performance niet live wordt uitgevoerd, kan het werk in de tentoonstellingsruimte worden ervaren in de vorm van een video van de oorspronkelijke versie van HIGHER uit 2015. Rizzo zal de ideeën en het onderzoek achter HIGHER presenteren in twee workshops, waarvan de eerste gericht zal zijn op professionele dansers en de tweede op algemeen publiek.

CREDITS

Productie performances: DANSCO / Stedelijk Museum Amsterdam
Met dank aan: SNDO / ICK / Mondriaan Fonds / Prins Bernhard Cultuur Fonds

Over de kunstenaar

Michele Rizzo (1984, Italië) heeft gestudeerd aan het Sandberg Instituut en aan de School voor Nieuwe Dansontwikkeling in Amsterdam, waar hij regelmatig gastdocent voor choreografie en bewegingsonderzoek is. Hij was artist-in-residence bij het International Choreographic Arts Centre in Amsterdam, Q21 Museumkwartier in Wenen en Live Works Centrale Fies in Trento. Zijn werk is gepresenteerd en uitgevoerd op diverse podia en festivals, waaronder URB Festival, Helsinki; Rencontres Chorégraphiques Internationales de Seine-Saint-Denis; La Briqueterie, Parijs; Santarcangelo Festival, Rimini; Short Theater, Rome; Festival DDD, Porto; CAMPO, Gent; Triennale Teatro dell'Arte, Milaan; en Actoral, Montreal.