Sarah van Lamsweerde
Kunstenaarspagina
Kunstenaarspagina — 2 sep 2020
Aan de tentoonstelling In the Presence of Absence, voorstellen voor de tweejaarlijkse gemeentelijke kunstaankopen, nemen 23 kunstenaars(collectieven) deel. Deze kunstenaarspagina bevat een tekst over het werk en een kunstenaarsbijdrage.
In Sightless Seeing #4: Acquisitions (2020) wordt het publiek uitgenodigd om de museale ruimte en de kunstwerken te ervaren aan de hand van zintuigelijke rituelen. Voor deze performance, die de vorm aanneemt van een alternatieve rondleiding door de tentoonstelling In the Presence of Absence, werkt Sarah van Lamsweerde samen met performer en erfgoeddeskundige Alicia Hoost en acteur Leroy de Böck. Zij hebben beiden een visuele beperking en brengen in Sightless Seeing #4: Acquisitions de omgeving tot leven door gebruik te maken van taal, het lichaam en voorstellingsvermogen. Net als veel andere projecten van Van Lamsweerde laat Sightless Seeing #4: Acquisitions het publiek met andere ogen kijken naar wat er zich om hen heen bevindt, juist door niet het zicht, maar andere zintuigen aan te spreken.
Het bevragen van de manier waarop we naar de werkelijkheid kijken, is ook aanwezig in het werk Instant Fiction (2011-) waarbij Van Lamsweerde bewakingscamera’s ophangt op plekken waar mensen samenkomen – zoals een café, bar of hotellobby. Om de situatie in een ander perspectief te plaatsen, worden de beelden in realtime naar beeldschermen gestuurd, die in dezelfde ruimte als waar de bewakingscamera’s hangen voor het publiek te zien zijn. Deze beelden worden voorzien van ondertitels – ‘It must be hard to admit you need help.’ bijvoorbeeld – waardoor er een nieuwe context gecreëerd wordt en nietsvermoedende passanten en bezoekers onderdeel worden van een, zoals de titel al zegt, ‘instant fiction’. In haar oeuvre rangschikt en choreografeert Van Lamsweerde als het ware de werkelijkheid en hoe we die denken te kennen.
Sarah van Lamsweerde (1971) voltooide een master in artistiek onderzoek en performance aan DasArts in Amsterdam. Werk van Van Lamsweerde was onder meer te zien in De Appel (Amsterdam), P////AKT Platform for contemporary art (Amsterdam) en STUK, Huis voor Dans, Beeld en Geluid (Leuven). Van Lamsweerde maakt deel uit van de interdisciplinaire peer groups Tre Tigri en BAU Platform voor Dans en Performance (Amsterdam), IM Company (Parijs) en Performing Objects (Enough Room for Space, Brussel). Alicia Hoost (1995) is schrijver, performer en erfgoeddeskundige. Voor verschillende platforms schreef ze over haar ervaringen met studeren, daten en uitgaan met een visuele beperking, en ze maakte deel uit van verschillende theaterproducties en optredens. Leroy de Böck (1995) is acteur en speelde in diverse producties van AchterdebergProducties en het jongerentheatergezelschap DEGASTEN. Hij studeert Frans. De Böck en Hoost werken sinds 2016 samen met Van Lamsweerde.
Videoregistratie van de performance 'Sightless Seeing #4: Acquisitions', Stedelijk Museum Amsterdam, 2020, door Sarah van Lamsweerde i.s.m. Alicia Hoost en Leroy de Böck. Met audiodescriptie.
Sarah van Lamsweerde, ‘Sightless Seeing (inside A&A)’, 2018, performance, FLAM Encounters / Arti et Amicitiae. Foto: Sarah van Lamsweerde, “Sightless Seeing (inside A&A),” 2018, performance, FLAM Encounters / Arti et Amicitiae. Photo: Thomas Lenden
Kunstenaarsbijdrage
Om je ogen te bevrijden van eventuele stress of spanning voortkomend uit wat hier te zien is, stel ik voor een korte oefening te doen.
Zet je bril af.
Plaats een van je handen op een van je ogen. Past de muis van je hand in je oogkas?
Voel hoe zwaar je hoofd is. Leun met je hoofd in je hand. Laat je hoofd langzaam voorover zakken. Voel het gewicht van je oogballen.
Trek je hand langzaam weg van je hoofd terwijl je je voorstelt dat je oogbal nog vastzit aan je hand... De pezen en zenuwen waarmee je oogbal gehecht zit aan je oogkas rekken uit, de oogbal voelt zwaar in je hand.
Goed, als je zover bent, breng je je hand terug naar je oogkas, til je hoofd op en laat je oogbal weer op zijn plek vallen. Adem in en uit.
...
Haal nu je hand een klein stukje van je oog, net genoeg om de handpalm scherp te kunnen zien. Stel je daar een afdruk van je oog op voor. Het is alsof je oog verplaatst is naar je hand.
Kijk naar de kopie van je oog in je handpalm. Trek langzaam je hand weg en draai je handpalm naar voren - die hoef je niet meer te volgen, je kunt je ogen dichtdoen. Laat het nieuwe oog op de handpalm naar je scherm kijken of door de ruimte dwalen.
...
Probeer nu of je met dit nieuwe oog een voorwerp kunt zien. Beweeg je hand ernaartoe en tast het voorwerp met je vingers af. Raak met je hele hand het voorwerp aan, ontspan je hand en duik er denkbeeldig in, stort je in het voorwerp en dwaal erdoorheen.
Als je binnen goed hebt rondgekeken, laat je het voorwerp los. Bal je hand tot een vuist. Wat voel je daar?
...
Laat je hand langs je zij vallen. Open langzaam al je ogen. Merk het verschil tussen je oude en je nieuwe ogen.
...
Misschien komt deze ervaring je later nog van pas.
………………………………………………………………………………………..
Oogoefening (fragment uit een performance)
Sightless Seeing #4: Acquisitions (2020)
Tekst: Sarah van Lamsweerde
Stem: Esther Mugambi
Kostuumontwerp: Janneke Raaphorst
Hosts: Esther Mugambi en Stephanie Pan
Productie-assistentie: Alina Ozerova