heringa/van kalsbeek - cruel bonsai

Het Stedelijk Museum presenteert de eerste grote museale solotentoonstelling van het kunstenaarsduo Heringa/Van Kalsbeek. Hun overdadige sculpturen doen zowel poëtisch als licht morbide aan en hebben de natuur in al haar grilligheid als belangrijkste inspiratiebron.

De kunstenaars stellen de beelden samen uit materialen als porselein, kunsthars en veren, en het maakproces heeft een bepalende rol. Het titelstuk Cruel Bonsai, in 2005 tijdens een werkperiode in Korea gemaakt, is de meest recente aankoop van het Stedelijk Museum en de directe aanleiding voor deze expositie.

______________________________

Liet Heringa (1966, ’s-Hertogenbosch) en Maarten van Kalsbeek (1962, Oegstgeest) werken sinds 1998, na hun studie aan de Rietveld Academie, samen onder de naam Heringa/Van Kalsbeek.
Hun sculpturen zijn een hybride kunstvorm die het midden houden tussen autonome beeldende kunst en toegepaste kunst. De onvoorspelbaarheid van de natuur is voor de kunstenaars een onuitputtelijke inspiratiebron, waarbij verwilderding en schoonheid in verval hen in het bijzonder boeit, zoals een praalwagen net ná het bloemencorso of een exotische bloem, na de bloei. Tijdens hun reizen stuiten ze op tal van voorbeelden, in de oerwouden van Azië, het landschap van Italië, maar ook tijdens strandjutten in eigen land.
 
Onbeheersbare natuurkrachten als groei, bloei, verval, stolling en verhitting worden door Heringa/Van Kalsbeek tijdens het werkproces vertaald naar stapeling, assemblage en montage.
Maar denk niet dat hun beelden bedacht zijn: de kunstenaars laten het toeval een grote rol spelen en grijpen hoogstens in in het proces. Sterker nog, ze weten nooit wat de ander zal doen – de beelden komen dynamisch, grillig en spontaan tot stand.
 
Dit levert sculpturen op die barok te noemen zijn wat betreft visuele overkill en overdaad aan materialen, richtingen, kleuren en beweging. De beelden lijken te zinderen, gunnen het oog geen moment rust en leveren vanuit elke hoek een interessante, duizelingwekkende blik. Hoewel de beelden vaak beginnen rondom een kern, bijvoorbeeld een Chinees porselein beeldje dat al spoedig overwoekerd wordt door een explosie van vormen en kleuren, is de herkenbaarheid al snel verloren. Paradoxaal genoeg is er temidden van de onrust wel degelijk ook sprake van harmonie, poëtische verstilling en prachtige kleurstellingen, waarbij het begrip schoonheid een irrelevant criterium is.

Het Stedelijk Museum kocht in 2000 zijn eerste beeld van Heringa/Van Kalsbeek en bezit inmiddels vijf stukken, waaronder het titelwerk Cruel Bonsai. In de tentoonstelling worden zogenaamde ‘laboratoriumstukken’ getoond: kleine en middelgrote sculpturen waarin de kunstenaars optimaal de krachten waarmee zij werken op het spoor kunnen komen. 

Bij de tentoonstelling verschijnt de publicatie Controlled Accidents (€ 39,50, uitg. Heringa/Van Kalsbeek) en gaat het kinderproject Toeval gezocht van start: www.toevalgezocht.nl/

Zie ook: www.heringavankalsbeek.nl