Prix de Rome
Beeldende kunst 2023
Tentoonstelling — 14 okt 2023 t/m 3 mrt 2024
Beeldend kunstenaar Jonas Staal is de winnaar van de Prix de Rome Beeldende Kunst 2023. Josefin Arnell, Ghita Skali en Michael Tedja waren de andere genomineerden. De jury van de Prix de Rome heeft de vier kunstenaars geselecteerd voor de shortlist van deze stimuleringsprijs voor talentvolle beeldend kunstenaars. De shortlist werd bekend gemaakt door het Mondriaan Fonds dat de prijsvraag organiseert en financiert.
De 4 genomineerden krijgen een werkbudget om nieuw werk te maken. Dit werk is te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam. Op basis van het nieuwe werk heeft de jury Jonas Staal als de uiteindelijke winnaar gekozen.
Ghita Skali
(Casablanca, Marokko, 1992, woont en werkt in Amsterdam) Ghita Skali heeft een multidisciplinaire praktijk die installaties, video’s en interventies omvat en is zowel humoristisch als kritisch. Bizar nieuws, geruchten en propaganda gebruikt Ghita om institutionele machtsstructuren zoals de westerse hedendaagse kunstwereld, onderdrukking door natiestaten en overheidspolitiek te ontwrichten. Ghita Skali bekritiseert in haar werk de selectieprocedure van kunstprijzen en van de Prix de Rome in het bijzonder. Tot midden 20ste eeuw moesten deelnemers achter gesloten deuren een examen maken bij de Rijksakademie. Via een luik in de deur ontvingen de afgezonderde kunstenaars eten en materialen. Zo’n originele deur maakt onderdeel uit van Skali’s werk voor de Prix de Rome 2023. Voor de kunstenaar symboliseert de deur de schijn van gelijke kansen die kunstprijzen opwekken, waar dit systeem uitsluitend en discriminerend is.
Credits
met medewerking van
ontwerp van het pamflet: Roxanne Maillet
productie onderzoek: Dana Claansen
geur ontwikkeld door International Flavors & Fragrances (IFF)
geurmechanisme: Jorg Hempenius - Iscent
pamflet stempelaar: Nolwenn Vuillier
onderzoeksassistent: Yuval Danon
Jonas Staal
(Zwolle, Nederland, 1981, woont en werkt in Rotterdam) Jonas Staal onderzoekt in zijn praktijk de relatie tussen kunst, democratie en propaganda. De kunstenaar analyseert en bevraagt de wereld van nu en haar heersende machtsregimes. Via artistieke en theoretische uitingen – waaronder publieke interventies, tentoonstellingen, videostudies en publicaties – probeert Staal tegelijkertijd bij te dragen aan het propageren van alternatieve solidaire werelden. Voor de Prix de Rome 2023 zet Jonas Staal zijn artistiek onderzoek voort naar (neo)koloniale propaganda door de eeuwen heen. Centraal staat het vulkanische eiland Ascension, gelegen in de Atlantische Oceaan. Middels video, een maquette en een dagboek uit 1728 vertelt de kunstenaar hoe het eiland is gevormd door koloniale, industriële en uitbuitende machtsstructuren; van een openluchtgevangenis voor een verbannen VOC-bemanningslid tot de geo-engineering van het ecosysteem en de bouw van satellieten voor planetaire surveillance.
Credits
Projectteam: Jonas Staal (kunstenaar en regisseur)
James Bridle (verteller)
Mihnea Mircan (scriptadviseur)
Ruben Hamelink (camera, montage en soundscape)
Kostas Ekelon (voice-over opname)
Joost Huijzer (model)
Paul Kuiper (installatieontwerp)
Tom Estrera III (animatie)
Isabelle Sully (scriptredacteur)
Veerle Driessen (assistentie archiefonderzoek, productie en coördinatie)
Ernie Buts (beeldbewerking)
-
Michael Tedja voor Prix de Rome 2023. Foto: Johannes Schwartz -
Josefin Arnell voor Prix de Rome 2023. Foto: Johannes Schwartz -
Josefin Arnell voor Prix de Rome 2023. Foto: Johannes Schwartz -
Jonas Staal voor Prix de Rome 2023. Foto: Johannes Schwartz -
Ghita Skali voor Prix de Rome 2023. Foto: Johannes Schwartz
Josefin Arnell
(Ljusnedal, Zweden, 1984, woont en werkt in Amsterdam) Josefin Arnell gebruikt film als voornaamste medium, maar wijkt regelmatig uit naar ‘fysieke’ disciplines als teken-, performance- en installatiekunst. Haar werk bevindt zich op de grens tussen documentaire en fictie waarbij personages proberen te navigeren door een hedendaagse wereld die nagenoeg onmogelijke eisen aan hen stelt. Veelal werkt Josefin met mensen zonder professionele acteerachtergrond voor haar films waarin ze de rauwheid en ruwheid vastlegt van levens die geregeerd worden door onbereikbare verlangens en de hang naar perfectionisme en controle. Voor de Prix de Rome 2023 werkt Josefin Arnell met bezoekers en medewerkers van het Amsterdamse buurtcentrum De Witte Boei aan een film waarbij fantasie en fictie het alledaagse leven dwars doorboren. In het kader van de woningnood en besparingen op sociale voorzieningen vraagt Arnell zich af wat het betekent om een ‘goede’ burger te zijn. Via storytelling werpt de kunstenaar een blik op de realiteit in de buurt en wakkert de verbeelding van de bezoeker aan.
Michael Tedja
(Rotterdam, Nederland, 1971, woont en werkt in Amsterdam) Michael Tedja heeft een multidisciplinaire praktijk die beeld en tekst samenbrengt in schilderijen en tekeningen, poëzie en installaties. Zijn werk is expressief en zit vol symboliek en autobiografische elementen en is zowel poëtisch als politiek. Michael’s werk neemt vaak de vorm aan van reeksen of series in intieme of juist monumentale formaten. Onverwachte elementen van collage en assemblage keren regelmatig terug. Michael Tedja daagt het intellect van de bezoeker uit en roept op tot een discussie over de ontwikkeling van hedendaagse kunst in het licht van globalisatie. Voor de Prix de Rome 2023 maakt de kunstenaar 2 werken: het 60-delige schilderij How to study the sea poetically en Vertical reality, waarbij 232 schilderijen samenkomen in boekvorm. De schilderwerken staan op zichzelf en bevinden zich op het snijvlak van poëzie en filosofie. Ze zijn gecreëerd door De Aquaholist in Het Holarium, een fictief personage en een fictieve ruimte, die de kunstenaar in 2000 creëerde.
De jury selecteerde Skali, Staal, Arnell en Tedja uit een lijst van 321 kunstenaars die zichzelf voor de prijs hebben aangemeld. Anders dan voorgaande jaren, was er niet langer een leeftijdsgrens voor het aanmelden. Volgens de jury bieden de genomineerden ieder een belofte voor de toekomst. Bij de selectie is dit keer niet alleen gekeken naar een nieuwe gedachte of beweging binnen het werk, of naar de ambitie van de kunstenaar om het eigen oeuvre te willen verrijken of herijken, maar bijvoorbeeld ook naar de relevantie die een consistent oeuvre kan bieden binnen een nieuwe context. Zo kan een nieuwe stem een waardevolle toevoeging zijn aan de hedendaagse beeldende kunst, maar kan een artistiek geluid dat al langer en consistent wordt uitgedragen een nieuwe urgentie krijgen in veranderende tijden.
Jury
De jury van de Prix de Rome 2023 bestaat uit: Ann Demeester (directeur Kunsthaus Zürich), Ahmet Polat (fotograaf en filmmaker; oprichter en directeur van Stichting Studio Polat), Robbert Roos (directeur Kunsthal KAdE, Amersfoort), Femke Herregraven (beeldend kunstenaar en genomineerde 2019), Christina Li (freelance curator en schrijver) en Eelco van der Lingen (directeur Mondriaan Fonds) als voorzitter zonder stemrecht
Over de Prix de Rome
De Prix de Rome is dé stimuleringsprijs voor talentvolle beeldend kunstenaars uit Nederland en/of het Caribisch deel van het Koninkrijk. Het doel van de Prix de Rome is de ontwikkeling van bijzonder getalenteerde beeldend kunstenaars te stimuleren, hun zichtbaarheid te vergroten en daarmee het beeldende kunstveld te blijven actualiseren. De prijs wordt sinds 2012 georganiseerd en gefinancierd door het Mondriaan Fonds. Voor de Prix de Rome Beeldende Kunst 2023 wordt samen gewerkt met het Stedelijk Museum Amsterdam. Ook wordt een begeleidende publicatie uitgegeven.
