olaf breuning - home

De preoccupatie van kunstenaars met de populaire cultuur en vice versa is eeuwen oud. Maar er zijn er slechts weinigen die zich zo vol overgave op het pad van deze problematische wisselwerking begeven, als de Zwitserse/Amerikaanse fotograaf en videokunstenaar Olaf Breuning (1970).

In SMCS op 11 wordt van 5 tot en met 9 september zijn meest recente en ambitieuze video-installatie tot nog toe vertoond: HOME.

HOME is geen werk dat je binnen een minuut hebt gezien. De installatie bestaat uit twee films die synchroon naast elkaar worden vertoond. Op het ene filmscherm zien we de hoofdrolspeler, die nogal wankel door een enorme villa loopt. Daarbij stuit hij telkens op kitscherige interieurobjecten, die hem herinneren aan bizarre dromen die hij heeft gehad.

Op het andere scherm zijn deze ‘dromen’ gevisualiseerd: een bonte aaneenschakeling van absurde verhalen en scènes, onmiskenbaar geïnspireerd door commerciële televisie. Zo zien we in een half uur tijd de meest fantastische fragmenten die van videoclips en programma’s als Temptation Island en JackAss zijn afgeleid, en door Breuning tot zo mogelijk nog hilarischer filmpjes zijn uitgewerkt.

Tegelijkertijd heeft de installatie een serieuze ondertoon. Zo zien we hoe de hoofdrolspeler zich weinig op zijn gemak voelt in de Grand Canyon of in de bergen van Peru, waar hij het onderscheid tussen toerist en toeristisch object volledig op z’n kop zet, en dwaalt hij door het enerzijds wanstaltig kitscherige, anderzijds briljante hotel The Venetian in Las Vegas om er het zijne van te denken. Maar ook de swingende muziekclips en nostalgische muziek die door de gehele film zijn verweven, spelen mee in de totaalimpressie van deze installatie.

Het onderscheid tussen populaire en ‘hoge’ cultuur in HOME is geheel vervaagd. Maar de installatie gaat verder dan dat: zij ondergraaft zelfs het idee van verschil tussen ‘authentieke’ en gemedialiseerde ervaringen. De ervaring van het dromen wordt hier als waarachtiger en doorvoelder voorgesteld dan de keur aan ‘echte’ belevenissen die op het andere scherm de revue passeren.

Breunings belangrijkste overwegingen met HOME zijn dan ook “om duidelijk te maken dat we tegenwoordig met verschillende lagen van perceptie leven, en hoe verwarrend iemands perceptie kan worden. Kijkend naar HOME beweegt de beschouwer zich in een uitgebalanceerde wereld waar realiteit en fictie in elkaar zijn versmolten”. 

Voor wie na afloop toch denkt dat het allemaal één grote, ironische compilage van bestaand materiaal is, heeft het mis. Zo zijn de maar al te overtuigende popmuziek en de bijbehorende clips door Breuning zelf gecomponeerd en geregisseerd. En er werd op niet minder dan acht locaties in Europa, Noord- en Zuid-Amerika gefilmd om deze indrukwekkende installatie te realiseren.

SMCS op 11
SMCS op 11 is het programma van lezingen, debatten, film- en videovertoningen van Stedelijk Museum CS. De ‘11’ verwijst naar de 11de verdieping van het Post CS-gebouw, waar de meeste activiteiten plaatsvinden. Vaste avond is donderdagavond. Het museum zelf is dan tot 21.00 uur geopend.

In de periode van 30 augustus tot 30 september wordt een groot deel van de zalen van Stedelijk Museum CS heringericht. Dat vormde mede de aanleiding om in die periode de 11de verdieping enkele dagen te gebruiken voor HOME. De installatie past in de thematiek van de tentoonstelling 20/20 Vision die nog tot en met 3 oktober in het museum is te zien.