Keith Haring
Doek terug in het stedelijk
Tentoonstelling — 11 okt 2017 t/m 3 jun 2018
Gerestaureerd doek van Amerikaanse graffitikunstenaar weer te zien in het Stedelijk
In het Stedelijk is vanaf 12 oktober het velum van Keith Haring (1958-1990) weer te zien. De Amerikaanse kunstenaar en activist beschilderde het doek, dat dient om daglicht te filteren, in 1986 speciaal voor zijn solotentoonstelling in het Stedelijk. Voor deze tentoonstelling wilde Haring niet alleen bestaande werken aan de muur hangen, hij stond erop ook nieuw werk te maken. Hij beschilderde het doek van 12 bij 20 meter in één dag met spuitbusverf op de vloer in één van de museumruimtes. Daarvan maakte hij een energieke performance: onder toeziend oog van fotografen en journalisten bewoog hij zich, op hiphop muziek, met een ritmische snelheid al schilderend over het doek. Hij vulde het met tekeningen van dansende en gebarende poppetjes, kruipende baby’s en krioelende beesten. Dit doek, bekend geworden als het ‘velum van Keith Haring’, werd gespannen onder de glazen kap boven de historische trap. Het was direct een publiekslieveling. Nu, na ruim dertig jaar en een restauratie, is het opnieuw te bewonderen.
haring actief in amsterdam
Bijzonder was dat Haring zich in deze periode ook actief buiten het museum, in de stad Amsterdam manifesteerde. Hij ging met jonge graffitikunstenaars de straat op, en beschilderde o.a. de muur van het toenmalige museumdepot aan de Jan van Galenstraat vanaf een hoogwerker. Dit is Harings op een na grootste, bewaard gebleven muurschildering in de openbare ruimte van Europa en bestaat uit één dikke, witte lijn. “Een soort vrolijke dinosaurus met een lange nek, als een CoBrA-achtig fabeldier. Met op z’n rug een poppetje met van die stripachtige straling om zijn hoofd. Alsof hij schrikt”, aldus de Amsterdamse kunstenaar Jan Rothuizen die er in 1986 bij was. De beschildering is anno 2017 nog steeds aan het oog onttrokken, het zit verstopt achter een plaat die het pand beschermt tegen vocht.
over de kunstenaar
Keith Haring begon in 1980 met het tekenen van graffiti in de New Yorkse metro, maar nadat hij zich in 1982 verbond aan de Tony Shafrazi Gallery exposeerde hij wereldwijd. Hij wilde echter geen elitaire museumkunstenaar worden, en maakte zijn werk dan ook voor iedereen toegankelijk door merchandise als T-shirts en buttons te verkopen. In 1986 had hij zijn eerste museale tentoonstelling in Nederland, in het Stedelijk Museum Amsterdam. Zoals hij daar zelf over zei: “... because it’s a major museum in Amsterdam, the show had phenomenal attendance. For me, it was an overwhelming experience, showing at the Stedelijk Museum. I felt I had really acomplished something”. De thema’s in Harings geëngageerde kunst, zoals oorlog, racisme, drugs en aids – de ziekte die Haring zelf in 1990 fataal werd – zijn altijd actueel gebleven.
Journalist Chris Reinewald schreef een longread waarin hij zich verdiept in de solotentoonstelling van Keith Haring in het Stedelijk Museum in 1986 toen de kunstenaar een aantal dagen in de stad verbleef en onder meer het zeemonster op de muur bij de centrale markthallen maakte.
Restauratie
Nadat het doek van Keith Haring ruim dertig jaar in het depot heeft gelegen, kon het alleen opnieuw worden geïnstalleerd na een restauratie van vier maanden. Het is onbekend welke technieken bij de installatie van het velum in 1986 zijn toegepast, er kon alleen worden afgekeken van foto’s uit die tijd. Hoe verliep dit spannende proces van restauratie tot aan de installatie dertig jaar later? Bekijk het in deze korte documentaire.
kunst boven de historische trap
Het Stedelijk heeft altijd een nauwe band gehad met kunstenaars en hen alle ruimte gegeven nieuw werk te ontwikkelen. Ook de relatie met het gebouw van het Stedelijk is daarin belangrijk. Daarom heeft het Stedelijk kunstenaars ook meermaals opdrachten gegeven voor nieuw werk, bijvoorbeeld voor rond de historische trap, waar kunstenaars als Daniel Buren, Dan Flavin en Seth Price, prachtige site specific installaties voor maakten.
Credits
De conservering en restauratie van het velum van Keith Haring en de gerelateerde educatieve programmering zijn tot stand gekomen met genereuze steun van The Keith Haring Foundation.