Arthur Jafa
Apex
Tentoonstelling — 29 aug 2020 t/m 3 jan 2021
Het Stedelijk Museum Amsterdam presenteert dit najaar de video Apex (2013) van Arthur Jafa. De Amerikaanse kunstenaar is een van de meest gerenommeerde hedendaagse kunstenaars. Hij staat bekend om zijn videowerken die reflecteren op de zwarte cultuur, haar complexiteit, schoonheid en representatie in massamedia.
Zwarte cultuur beslaat onder andere literatuur, taal, muziek, beeldende kunst, popcultuur en kookkunst. Het begrip verwijst naar de wereldwijde bijdrage van zwarte mensen aan cultuur, als deel van of als aanvulling op de populaire cultuur. Met de video Apex vestigt Arthur Jafa onze aandacht op het feit dat de mainstream aan de levens van zwarte mensen niet evenveel waarde toekent als aan zwarte cultuur, maar deze cultuur vaak wel tot zich neemt en toe-eigent.
Apex brengt gedurende ongeveer acht minuten meer dan 800 beladen afbeeldingen samen in de vorm van een snelle digitale diavoorstelling. Het gaat om beelden die Jafa in de loop van decennia zorgvuldig heeft verzameld. Ze worden begeleid door de technotrack ‘Minus’ uit 1994 van producer en DJ Robert Hood. De relaties tussen deze beelden, die bol staan van culturele referenties en positieve en negatieve associaties, creëren volgens Jafa 'griezelige verstrengelingen'. Ze lijken uit verschillende hoeken van het culturele geheugen geplukt: popsymbolen zoals de Star Wars Death Star, Gollum en Michael Jackson worden afgewisseld met beelden van raciaal geweld, protesten en bloedvergieten, aangevuld met dreigende beelden uit de wetenschap, zoals verrassende microscopische weergaven van insecten, kosmische ruimtescènes en enge diepzeewezens zoals de zeeduivel.
De presentatie van Apex in het Stedelijk is het vervolg op de eerdere vertoning van Jafa’s werk Love is the Message, the Message is Death. Beide werken behoren tot de collectie van het Stedelijk. Als teken van solidariteit screende afgelopen juni het Stedelijk samen met 12 andere culturele instellingen de video Love is the Message, the Message is Death 48-uur lang op de website. Ook werd afgelopen juni ditzelfde werk in combinatie met The White Album van Jafa in De Balie getoond, een samenwerking met het Stedelijk Museum en Hartwig Art Foundation. Op deze manier maakte Jafa het mogelijk zijn video’s aan zoveel mogelijk mensen te tonen en een groot statement tegen institutioneel racisme af te geven.