Nieuws — 9 dec 2023

Van 16 maart t/m 14 juli 2024 is de meest complete solotentoonstelling van Marina Abramović (Belgrado, 1946) te zien in het Stedelijk Museum Amsterdam. Ruim 60 sleutelwerken tonen de ontwikkeling van het indrukwekkende oeuvre van de gelauwerde pionier van de performancekunst in de afgelopen vijftig jaar: van haar vroege werk, dat ze maakte in het voormalige Joegoslavië en in Amsterdam, tot de baanbrekende performances met haar partner Ulay en het solowerk waar ze nog steeds actief mee is.

 Marina Abramović
Marina Abramović, 'Four Crosses: The Good (positive)', 2019 (detail). Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović

Te zien zijn registraties van legendarische performances, foto’s, video’s, sculpturen en live heruitvoeringen van vier iconische performances die voor het eerst worden uitgevoerd in Nederland: Art Must Be Beautiful, Artist Must Be Beautiful (1975), Imponderabilia (werk met Ulay) (1977), Luminosity (1997) en The House with the Ocean View (2002). Bijzonder is ook dat bezoekers zelf kunnen deelnemen aan twee werken: Work Relation (werk met Ulay) (1978) en Counting the Rice van de Abramović Methode. De tentoonstelling is in nauwe samenwerking met de kunstenaar en de Royal Academy in Londen samengesteld.


"There are so many different forms of art, performance is one of the most difficult, the most immaterial, and the most real."
— Marina Abramović


Marina Abramović is sinds de jaren 70 een prominente figuur in de performance- en body art en wordt beschouwd als een van de belangrijkste grondleggers van deze kunstvorm. Ze bracht de performancekunst vanaf het experimentele begin naar de mainstream. Ze gebruikt haar eigen lichaam en test consequent en op een krachtige en niets ontziende manier de grenzen van haar fysieke en mentale uithoudingsvermogen. Samen met kunstenaar Ulay (Frank Uwe Laysiepen, 1943–2020), die ze in 1975 in Amsterdam ontmoet, maakt ze – tot hun breuk in 1988 – internationaal furore met langdurende performances waarin deze grenzen tot het uiterste op de proef worden gesteld. In haar latere solowerk legt ze zich meer toe op het verkennen van spiritualiteit en het creëren van een wisselwerking waar het publiek actief onderdeel wordt van haar werk en energie.

Ulay en Marina Abramović, in 'Imponderabilia'
Ulay / Marina Abramović, 'Imponderabilia', 1977. Galleria Communale d’Arte Moderna, Bologna. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Ulay / Marina Abramović

Bij mijn aantreden als directeur was het voor mij duidelijk dat het Stedelijk absoluut een overzichtstentoonstelling met het werk van Marina zou moeten presenteren. Niet alleen is zij van eminent belang geweest voor de ontwikkeling van de performancekunst, die in het Stedelijk al vroeg een thuis vond, maar ook heeft zij veel binding met Amsterdam. Na het grote overzicht van het werk van Ulay in 2020, openen we nu met trots de deuren van het museum voor Marina Abramović, die een lange en belangrijke geschiedenis met het Stedelijk heeft. Re-performances van historische performances houden haar oeuvre levend, voor ons en ook voor toekomstige generaties.

— Rein Wolfs

HET PAD NAAR TRANSFORMATIE
Abramović richt zich bij het verkennen van de grenzen van het bewustzijn steeds meer op het mentale vlak. Handelingen en situaties die langere tijd worden volgehouden vormen voor haar het pad naar transformatie; een staat van zijn voorbij fysieke en mentale pijn, als in meditatie. Dit proces is goed te zien in Luminosity (1997), waarin een eenvoudige beweging fysiek steeds uitdagender wordt. Het dwingt de performer om zich te concentreren en aanwezig te zijn. The House with the Ocean View (2002) is de ultieme performance waarin het uithoudingsvermogen wordt getest: de performer houdt zich gedurende twaalf dagen aan zelfopgelegde regels, waaronder vasten en zwijgen. Dit vindt plaats in drie spartaanse ruimtes als slaap-, woon- en badkamer. Het publiek aanschouwt deze symbolische woning en gaat in stilte een ‘energetische dialoog’ aan met de performer.

PERFORMANCES
De heruitvoeringen van de performances worden op verschillende tijdstippen uitgevoerd door performers die speciaal zijn opgeleid volgens de Abramović Methode en duren soms meerdere uren of dagen. Elke dag zullen er op verschillende momenten performances zijn. Het bijwonen van een performance kan zowel intiem als confronterend zijn.

foto van live performance van 'The House With The Ocean View'
Marina Abramović, 'The House with the Ocean View', 2002. Sean Kelly Gallery, New York. Met dank aan de Marina Abramović Archives © Marina Abramović. Foto: Attilio Maranzano
  • Marina Abramović in 'Four Crosses: The Good (positive)'
    Marina Abramović, 'Four Crosses: The Good (positive)', 2019. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović
  • Marina Abramović in 'The Current'
    Marina Abramović, 'The Current', 2017. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović
  • Marina Abramović in 'Rhythm 0'
    Marina Abramović, 'Rhythm 0', 1974. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović. Foto: Donatelli Sbarra
  • Marina Abramović in 'Nude with Skeleton'
    Marina Abramović, 'Nude with Skeleton', 2005. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović
  • Marina Abramović in 'The Hero'
    Marina Abramović, 'The Hero', 2001. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović
  • Marina Abramović in 'The Artist is Present'
    Marina Abramović, 'The Artist is Present', 2010. The Museum of Modern Art, New York. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović. Foto: Marco Anelli
  • Marina Abramović in 'Balkan Baroque'
    Marina Abramović, 'Balkan Baroque', juni 1997. Met dank aan de Marina Abramović Archives. © Marina Abramović

PRAKTISCHE INFORMATIE

  • Data: 16 maart t/m 14 juli 2024
  • Toegangsprijs: t/m 18 jaar: gratis, volwassenen: € 22,50, studenten & CJP-kaarthouders: € 10,- houders Museumkaart, VriendenLoterij VIP-kaart: gratis.
  • Tijdens de tentoonstelling geldt voor het hele museum een toeslag van € 10,- op de toegangsprijs, behalve voor o.a. jongeren t/m 18 jaar, Vrienden, VIP, Jaarkaart (zie stedelijk.nl/toeslag voor alle informatie). Toeslag voor Studenten & CJP-kaarthouders is € 5,-.
  • Deze toeslag is eenmalig en hoeft bij een volgend bezoek niet opnieuw aangeschaft te worden.

OVER SPONSOR ABN AMRO
'Sponsoring is voor ABN AMRO een manier om de maatschappij verder te brengen, passend bij onze purpose ‘Banking for Better for Generations to come’ doen we dit om een schone en kansgelijke wereld achter te laten voor de volgende generaties, dat is ons doel. ABN AMRO steunt ambitieuze clubs en organisaties, die zich dagelijks inzetten voor gelijke kansen en duurzaamheid.

Wat ABN AMRO doet? Wij steunen clubs en organisaties financieel, maar óók met coaching, kennisdeling en ons netwerk. Wij helpen bijvoorbeeld bij het inclusiever maken en verduurzamen van hockeyclubs, verdere ontwikkeling van vrouwenvoetbal en zichtbaarheid van vrouwelijke kunstenaars in de kunst. We helpen mensen met een beperking te sporten en kinderen- in relatieve armoede- hun horizon te verbreden door het bieden van impact uitjes naar sportclubs en culturele instellingen. 

Zo helpen we mensen binnen de sport, kunst, cultuur en maatschappij vooruit – én motiveren we ze om alles uit zichzelf te halen.'

De tentoonstelling Marina Abramović is georganiseerd door het Stedelijk Museum Amsterdam en de Royal Academy of Arts, Londen. De tentoonstelling is samengesteld door Karen Archey en Nina Folkersma van het Stedelijk Museum Amsterdam, en door Andrea Tarsia van de Royal Academy of Arts, Londen.

De tentoonstelling is mede tot stand gekomen dankzij de genereuze bijdrage van Art Mentor Foundation Lucerne, het Blockbusterfonds, de begunstigers van de Marina Abramović Circle, Fonds 21 en de begunstigers van het Stedelijk Museum Fonds.

  • Fonds 21

Mede mogelijk gemaakt door ABN AMRO.