ARTOBER 2016
Blog — 24 nov 2016 — Joris de Jager
Oktober werd dit jaar voor de tweede keer door de Blikopeners van het Stedelijk getransformeerd tot ARTOBER. De Blikopeners zijn jongeren tussen 15 en 19 jaar oud die voor het museum werken. Ze geven rondleidingen, workshops en organiseren evenementen. Tijdens ARTOBER werden jongeren uit Nederland én daarbuiten uitgedaagd om vier weken lang zelf kunst te maken in vier online workshops. En dat alles om de druilerige herfst een stuk leuker te maken!
Veel programmering van Blikopeners is specifiek gericht op Amsterdam omdat het zich in het museum afspeelt, maar de animo voor het project reikt veel verder dan de hoofdstad. ARTOBER maakt het ook mogelijk voor jongeren buiten Amsterdam om actief deel te nemen aan de programmering en daarbij samen te werken met kunstenaars en andere jongeren. Dit jaar deden er deelnemers mee uit Almere, Utrecht, Rotterdam, Groningen, Middelburg, Eindhoven en Den Haag en internationale deelnemers uit de Verenigde Staten, Engeland, Vietnam, Griekenland en Portugal. Omdat jongeren van nu zijn opgegroeid met smartphones en social media is er voor hen geen verschil meer tussen de online en offline wereld. Maar er gaat niets boven persoonlijk contact en ‘offline’ ervaringen opdoen. Daarom is de workshop zo ingestoken dat er naast online opdrachten die openbaar zijn voor een groot publiek ook evenementen in het museum zijn georganiseerd. Tijdens deze avonden in het museum leerden de deelnemers de collectie van het Stedelijk, elkaar en de Blikopeners kennen.
ARTOBER is een soort stoomcursus voor toelating op de kunstacademie, omdat de deelnemers tijdens de workshop tips en feedback ontvangen van kunstenaars en kunstacademiedocenten. De inzendingen voor de online workshop zijn ook meteen een uitbreiding voor je portfolio. Een van de deelnemers: “ARTOBER heeft mij geholpen om een beter zelfbeeld te ontwikkelen en zo mijn keuze voor mijn toekomstige studie makkelijker te maken.”
VAN LICHTSCULPTUUR TOT VUILNISZAK
Op vrijdagavond 30 september vond de ARTOBER kick-off plaats in het museum. Tijdens de kick-off lieten de deelnemers zich inspireren door de Stedelijk collectie in Blikopener speedtours, bekeken ze de eerste opdrachtvideo en gingen daar meteen mee aan de slag. Aan het einde van de avond ging elke deelnemer naar huis met een goodiebag met daarin alle basismaterialen om de opdrachten van ARTOBER uit te voeren. De buitenlandse deelnemers volgden de evenementen in het museum via een livestream op Facebook.
Tijdens ARTOBER werd iedere vrijdag een opdrachtvideo van één van de vijf deelnemende kunstenaars online gepost: Brian Elstak, Pieke Bergmans, Jan Hoek en Lernert & Sander. Elke kunstenaar presenteerde een opdracht vanuit hun eigen kunstpraktijk. Zo vroeg illustrator Brian Elstak de deelnemers om een GIF animatie te maken naar aanleiding van een onderwerp uit de actualiteit en maakten de deelnemers in de opdracht van designer Pieke Bergmans een driedimensionaal lichtobject van een vel karton.
Na het posten van de opdrachtvideo op vrijdag, werd er iedere zaterdag een video met een tip van de kunstenaars online geplaatst. Hierin gaven zij extra informatie over hoe de deelnemers de opdracht op een originele manier konden uitvoeren, bijvoorbeeld door ze buiten hun comfortzone te laten stappen. De kunstenaars gaven de deelnemers iedere woensdag persoonlijke feedback op hun gemaakte werk in een besloten Facebookgroep. Dit deden ze in de vorm van korte filmpjes en berichtjes met tips en opbouwende kritiek. Ook de kunstacademiedocenten gaven feedback. De Blikopeners namen een peer-to-peer rol aan binnen de groep, zij beantwoordden vragen van deelnemers, hielden de dialoog op gang en waren het aanspreekpunt van het Stedelijk. Op deze manier ontstond er een online learning community van ARTOBER deelnemers, kunstenaars, kunstacademiedocenten en Blikopeners. Naast Facebook gaven de Blikopeners reacties via Snapchat zodat zij hun tips direct konden delen vanuit de museumzalen. De opbouw van de workshop komt overeen met de Community of Practice theorie van Lave & Wenger. Een Community of Practice is ‘een groep die gevormd is op basis van gedeelde belangen, interesses en competenties, waarin deelnemers door praktijkervaring een collectief repertoire ontwikkelen door gemeenschappelijke activiteiten, het delen van informatie en leren van elkaar’ (Cultuurnetwerk, 2011, p. 35).
Blikopeners zorgden voor meer achtergrondinformatie bij iedere opdrachtvideo in de vorm van zelf geschreven content en bestaande video’s en interviews. En als de deelnemers even vast bij het maken van een opdracht konden ze zich laten inspireren door de veelheid van afbeeldingen op de social media kanalen van Blikopeners.
Ik ben echt heel erg anders naar kunst gaan kijken, meer gaan nadenken wat nu precies kunst is en wanneer, en ja ‘t was gewoon een hele leuke workshop, heb met plezier aan alle opdrachten gewerkt!
ONLINE ÉN OFFLINE
ARTOBER werd afgesloten met een knaller: ARTOBERFEST. Op vrijdagavond 28 oktober kwamen de deelnemers, vrienden, familie en andere jonge kunstenthousiasten en makers samen in de kelderzalen van het museum. Vanuit heel Nederland werden de ARTOBER kunstwerken naar het Stedelijk gebracht, het ARTOBERFEST was voor de deelnemers namelijk een unieke kans om voor één avond hun gemaakte werk in het museum te laten zien. Het werk van de buitenlandse deelnemers werd via grote digitale projecties op de wanden van de museumzaal getoond.
Ook kregen de deelnemers tijdens deze avond aanvullende feedback op het gemaakte werk van de kunstenaars en kunstacademiedocenten. Verder konden zij hen het hemd van het lijf vragen over het kunstenaarschap en wat je in je mars moet hebben om toegelaten te worden op de kunstacademie. En zoals de naam ARTOBERFEST al een beetje verklapt: het was ook een feestje. Rapper Sef trad op, Brian Elstak gaf een workshop, bezoekers likten het glazuur van hun vingers door de heerlijke donuts en konden met hun kunstwerk op de foto in de ‘Trash or Treasure’ fotostudio van Lernert & Sander. Kunst en feest stonden de hele avond centraal, de deelnemers toonden trots hun werk aan elkaar en aan het Stedelijk publiek.
Wij kunnen niet wachten tot de eerstvolgende oktobermaand. Op naar de komende editie, met frisse nieuwe deelnemers en kunstenaars!