La boîte-en-valise

La-boîte-en-valise (Doos in een koffer) is een leren koffertje waarin, opengeklapt en met behulp van uitschuifbare frames, een kleine tentoonstelling van Marcel Duchamps werk ontstaat, bestaande uit 69 miniatuur replica’s en reproducties van eerder werk. Zo zit er een mini urinoir in en afbeeldingen van beroemde werken als ‘Het grote glas’ en ‘Naakt de trap afdalend’. Het koffertje past heel goed in Duchamps oeuvre aangezien hij aan het begin van de twintigste eeuw besloot om niet langer op de traditionele manier kunst te maken. Hij ging zelfs zo ver om bestaande gebruiksvoorwerpen te signeren en tot kunst te verklaren. Daarmee was de ready-made een feit, een gebeurtenis die van enorme invloed is geweest op de ontwikkeling van de moderne kunst; een kunstwerk hoefde niet langer uniek te zijn of door de kunstenaar zelf te worden gemaakt. De betekenis van een ‘origineel’ kunstwerk kwam hiermee volop ter discussie te staan. Het koffertje vol reproducties verdubbelt die ontwikkeling. Echter, bij de eerste luxe editie van 20 exemplaren, waar die van het Stedelijk er een van is, voegde Duchamp toch nog een origineel werk (een tekening) toe. Dat het Stedelijk een exemplaar uit deze eerste serie heeft, genummerd XX/XX, is te danken aan Duchamp zelf. Het was op zijn voorspraak dat een vooraanstaand Amerikaans verzamelaarster en goede vriendin van Duchamp, Katherine Dreier, deze koffer in 1949 aan het museum schonk.