Tentoonstelling — 3 sep t/m 13 nov 2004

In de jaarlijkse tentoonstelling voor de Gemeentelijke Kunstaankopen staat dit keer de discipline ‘grafisch ontwerpen’ centraal.

In de jaarlijkse tentoonstelling voor de Gemeentelijke Kunstaankopen staat dit keer de discipline ‘grafisch ontwerpen’ centraal. De titel van de tentoonstelling, ‘Mark’ (Engels voor teken, signatuur), spreekt boekdelen als het gaat om de uitgangspunten die de jury heeft gehanteerd bij het selecteren van de inzenders. Niet zozeer dienstbaarheid en functionaliteit stonden centraal, in de aloude betekenis van deze woorden, maar veeleer de autonomie en het persoonlijke, bijna artistieke stempel dat vormgevers tegenwoordig ook nastreven.

Aan de oproep om werk in te zenden voor de aankoopronde Grafische Vormgeving, gaven 84 ontwerpers gehoor. Het enige vaststaande criterium voor deelname was dat er in het oeuvre van de vormgever minstens eenmaal sprake moet zijn geweest van een Amsterdamse opdrachtgever. In april, mei en juni 2004 kwam de jury bijeen om de werken te beoordelen en de inzenders te selecteren.

De jury bestond uit Gerald van der Kaap (beeldend kunstenaar), Karel Martens en Luna Maurer (grafisch ontwerpers), Macha Roesink (directeur Museum de Paviljoens, Almere) en Marten Jongema (conservator Grafische Vormgeving Stedelijk Museum, vz).

Het merendeel van de 84 inzendingen toonde de verscheidenheid en de hoge kwaliteit van de Nederlandse grafische vormgeving. Deze beperkt zich niet tot het papier; ook het computerscherm, video- en animatiefilms en t-shirts behoren tot het terrein van de ontwerper. Voor de jury was het de taak om de kwaliteit en diversiteit te analyseren en zo tot een selectie voor een interessant uitgangspunt voor een tentoonstelling te komen. Twintig inzenders bleven over.

De uiteindelijke selectie valt grofweg uiteen in drie categorieën. Verbeeldingskracht in relatie tot de traditionele functie van grafische vormgeving, verbeeldingskracht in relatie tot persoonlijk identiteit en authenticiteit en als derde de verbeeldingskracht in relatie tot mentaliteit en engagement (en combinaties van deze drie).

Daarnaast constateerde de jury een verschuiving in de verhouding tussen opdrachtgever en grafische vormgever. Het valt op dat er steeds meer ontwerpers zijn die initiatieven ontwikkelen waarbij zij ook de eigen opdrachtgever zijn. Het bekendste voorbeeld is ongetwijfeld Re-Magazine van Jop van Bennekom, maar onder anderen ook Will Holder en Stuart Bailey produceren hun eigen organen.

Het duo Ben Laloua/Didier Pascal maakte een volledig autonoom afficheproject voor La Cinca in Amsterdam terwijl het werk van Persijn Broersen, Leonard van Munster en het duo Machine in het algemeen vaak grenst aan autonome kunst (beide laatstgenoemden vormden tot 2001 het vormgevercollectief DEPT). 
De jury heeft gekozen deze ontwikkeling te steunen omdat ze in vele gevallen tot onverwachte en bijzondere resultaten heeft geleid. Ook het gebruik van de verschillende media speelt een grote rol in ‘Mark’.

De tentoonstelling bood ook de mogelijkheid een aantal opdrachten te verstrekken. De catalogus van Hansje van Halem en de inrichting van EventArchitectuur/Herman Verkerk vormen een wezenlijk onderdeel van de expositie.

De grafische ontwerpers Persijn Broersen, Joes Koppers en Roel Wouters zijn gevraagd een bijdrage te leveren als chroniqueur van de hedendaagse grafische vormgeving. Machine en Leo van Munster hebben ontwerpen gemaakt voor de openbare ruimte op en rond het Post CS-gebouw.

Het tentoonstellingsaffiche (‘Mark me’) is van Jop van Bennekom en de TV-spot, die onder meer op AT5 wordt vertoond, komt van Mevis en Van Deursen. Los daarvan zullen nog enkele activiteiten worden ontwikkeld in het kader van SMCS op 11.

De catalogus bij ‘Mark’ bevat behalve een inleiding en een essay door Marten Jongema afbeeldingen van de in de geëxposeerde werken en cv’s van de exposanten.
352 pagina’s / NL/ENG / Prijs ca. 20 Euro

De volgende grafische vormgevers zijn vertegenwoordigd in ‘Mark’:
Stuart Bailey (York, UK, 1973), Ben Laloua/Didier Pascal (Rotterdam/Parijs), Jop van Bennekom (Scherpenzeel, 1970), Julia Born (Zürich, 1975), Persijn Broersen (Delft, 1974), Thomas Buxó (Toulouse, 1968), Hansje van Halem (Enschede, 1978), Will Holder (Welwyn Garden City, England, 1969), Joes Koppers (Sittard, 1976), Alon Levin (Ramat Gan, Israël, 1975), Harmen J. Liemburg (Lisse, 1966), Lost & Found Opgericht in 1997; redactie: Julia van Mourik, Nathalie Bruys, Falke Pisano, Machine Paul du Bois-Reymond (Berlijn, 1974) & Mark Klaverstijn (Amsterdam, 1973), Mevis & Van Deursen Linda van Deursen (Aardenburg, 1961) & Armand Mevis (Oirsbeek, 1963) Maureen Mooren & Daniël van der Velden Maureen Mooren (Dordrecht, 1969) & Daniël Van der Velden (Rotterdam, 1971), Leonard van Munster (Zwolle, 1972), Richard Niessen (Edam-Volendam, 1972), Esther Noyons (Utrecht, 1958), Esther de Vries ('s- Gravenhage, 1974), Roel Wouters (Haarlem, 1976)

Als onderdeel van de tentoonstelling wordt werk van A.G. Fronzoni uit de eigen collectie getoond.