Voor de Marina Abramović-tentoonstelling geldt een toeslag. Zie Stedelijk.nl/toeslag, ook voor uitzonderingen.

13 sep 2014

Tweede vertoning van de film van Mieke Bal & Michelle Williams Gamaker

Prijs
Entreeprijs Stedelijk Museum
Locatie
Teijin auditorium, Stedelijk Museum Amsterdam
Tijd
13 sep 2014, 13.30 tot 15.00
Taal
Engels
Toegang
Niet nodig

Over Madame B:

Madame B, 2014 |  96' |  kleur |  Mieke Bal & Michelle Williams Gamaker
Genre: Drama
Taal: Fins, Frans, Zweeds en Engels | Engels ondertiteld

Madame B is een film over de verstrengeling van kapitalisme en romantische liefde, en een moderne adaptatie van Madame Bovary (1856), de profetische roman van Gustave Flaubert. InMadame B worden heersende ideologieën uit de late 19e eeuw tegen het licht gehouden die ook nu nog gretig aftrek vinden - vooral binnen het kader van het patriarchaat, het kapitalisme en de wijze waarop deze emoties mobiliseren, waarbij liefde te koop is. Meer dan ooit slagen het kapitalisme en de romantische liefde erin mensen te verlokken met het tegenstrijdige verlangen naar een permanente staat van opwinding, wat leidt tot een moeizaam en teleurstellend bestaan met soms desastreuze gevolgen.

Het uitgangspunt van de film is een waargebeurde situatie die zich halverwege de 19e eeuw afspeelde in Normandië, maar evengoed nu had kunnen plaatsvinden. Het verhaal is ontleend aan het meesterwerk van Flaubert. Door  klassieke literatuur als bron te nemen voor een allegorie over hedendaagse zeden en gewoonten biedt de film een radicaal nieuwe interpretatie van deze tekst, vol krachtige beelden en speelse anachronismen: dit is zeker geen historisch drama. De uitgangspunten voor de film zijn geworteld in een historische werkelijkheid, maar in de kern draait het verhaal om de relatie van de oorspronkelijke gebeurtenis tot onze huidige toestand, waarin wereldwijd een economische malaise voelbaar is die wordt aangedreven door de onbedwingbare neiging tot (over)consumeren. Omdat deze gebeurtenis nog altijd overal zou kunnen plaatsvinden, worden er in de film meerdere talen gesproken.

Het verhaal is bekend. De jonge, getalenteerde Emma woont op een boerderij en gaat naar school in een naburige stad. Ze brengt zoveel mogelijk tijd buiten door, ver van de beklemmende greep van het boerderijleven. Emma droomt niet zozeer van een ontsnapping aan de boerderij, als wel van een ontsnapping naar een schitterend, meeslepend en vrij leven. Haar huwelijk met Charles, een weduwnaar en arts, lijkt een stap in de goede richting, maar al snel wordt haar duidelijk hoe saai hij is. Ze stort zich vol passie op een minnaar, valt ten prooi aan de verleiding van geld en consumentisme, en spendeert een fortuin aan extravagante aankopen. Emma’s koopverslaving leidt tot haar ondergang wanneer al haar bezittingen en die van haar man geveild moeten worden als gevolg van haar torenhoge schulden . Als haar pogingen om geld of leningen los te krijgen van zakenlui, vroegere vrienden en minnaars op niets uitlopen, slaat haar koopzucht om in wanhoop. Dit kan op verschillende manieren aflopen, en dat doet het dan ook in Madame B!

Over de kunstenaars:

Mieke Bal geniet brede bekendheid als cultuurcriticus, theoreticus en voormalig directeur (en oprichter) van de Amsterdam School for Cultural Analysis (ASCA) in Amsterdam. Haar belangstelling strekt zich uit van de bijbelse en antieke oudheid tot 17e eeuwse en hedendaagse kunst, moderne literatuur, feminisme en migratiecultuur. Tot haar vele publicaties behoren onder andere A Mieke Bal Reader (2006), Travelling Concepts in the Humanities (2002) en Narratology (derde editie 2009). Ze is daarnaast videokunstenaar, en haar internationaal vertoonde documentaires over migratie omvatten de films SeparationsState of Suspension en Becoming Vera en de installatieNothing is Missing. Ze maken onderdeel uit van het Cinema Suitcase-collectief. Samen met Michelle Williams Gamaker maakte Bal de film A Long History of Madness, een theoretische, fictieve vertelling over waanzin, en daaraan gerelateerde tentoonstellingen (2012). Haar huidige projectMadame B: Explorations in Emotional Capitalism, ook in samenwerking met Michelle, wordt wereldwijd tentoongesteld. Bij gelegenheid treedt ze op als onafhankelijk curator. Zo was ze een van de curatoren van de tentoonstelling 2MOVE, die in vier landen te zien is geweest.

Michelle Williams Gamakers oeuvre bestaat uit performances en complexe bewerkingen van de realiteit door middel van documentaire, fictie en videoinstallaties. Samenwerking is een belangrijk aspect van haar werk: ze beschouwt haar werk als levend onderzoek, met als doel het ontmoeten van mensen en het vinden van manieren om hun verhalen te documenteren. Als regisseur van videoinstallaties, speelfilms en kortlopende projecten met uiteenlopende groepen mensen slaagt ze erin haar samenwerkingsprojecten in verrassende richtingen te laten ontwikkelen. Williams Gamaker werkt haar onderzoek ook fysiek uit in performances, zoals in haar laatste video Word in Movement (2014, met Berta Roth), Scaling Copan (2009) en Performance for Cows (2010), beide met Julia Kouneski, met wie ze regelmatig samenwerkt. In de afgelopen tien jaar heeft Williams Gamaker samen met de Nederlandse kunstenaar, cultuurcriticus en theoreticus Mieke Bal (en hun Cinema Suitcase-collectief) verscheidene films en installaties gemaakt. Daarnaast is ze docent beeldende kunst met als specialisatie performance en video, In het kader daarvan  houdt ze ook lezingen en publiceert ze teksten.