Het Stedelijk in de oorlog: De Mythe Sandberg

Het Stedelijk Museum en het EYE Film Instituut zijn bijzonder verheugd over de nieuwe samenwerking voor een verdiepend programma in het kader van de tentoonstelling Het Stedelijk in de oorlog. Vooruitlopend op deze tentoonstelling (Stedelijk Museum Amsterdam, 27 februari - 31 mei 2015) wordt in een filmprogramma nooit eerder vertoond materiaal uit de collectie van EYE, en een nieuwe korte documentaire van Lex Reitsma aan het publiek gepresenteerd. Voormalig conservator van het Stedelijk Museum Willem Sandberg staat tijdens deze avond centraal. Wat was de rol van Sandberg tijdens de oorlog? Hoe wist hij zich te verhouden tot het politieke spel met de bezetters? En welke invloed heeft hij uitgeoefend op de naoorlogse erfenis binnen de beeldende kunst?

Willem Sandberg is tot op de dag van vandaag de meest bekende en meest geïdealiseerde conservator in de geschiedenis van het Stedelijk Museum. Zijn baanbrekende ideeën over kunst, zijn radicale visie op het museum en zijn verzetsdaden net voor en tijdens de Tweede Wereldoorlog inspireren tot op de dag van vandaag.
De samenstellers van de tentoonstelling Het Stedelijk in de oorlog hebben geprobeerd de verhalen over  Sandberg  van enig reliëf te voorzien. Twee films uit de EYE collectie, Waar de Blanke Top der duinen (1941) en Rembrandt in de Schuilkelder (1941-1946), illustreren hoe Sandberg op ingenieuze wijze zelf bijdroeg aan de mythevorming rondom zijn persoon. Dit zet aan tot een debat met tijdgenoten en een nieuwe generatie onderzoekers over hoe om te gaan met deze ‘Mythe Sandberg'. Tot slot gaat de documentaire Het Stedelijk in de oorlog van Lex Reitsma deze avond in première, en toont de wereld binnen en buiten het Stedelijk Museum tijdens de oorlog vanuit hedendaags perspectief.

Jaap Guldemond (Hoofd Tentoonstellingen, EYE Film Instituut Nederland) zal de films van een korte introductie voorzien. Na de filmvertoning volgt een paneldebat met onder meer Margriet Schavemaker (curator van de tentoonstelling Het Stedelijk in de oorlog), Caroline Roodenburg-Schadd (kunsthistorica en auteur van Expressie en Ordening. Het verzamelbeleid van Willem Sandberg voor het Stedelijk Museum, 1945-1962 (Stedelijk Museum, 2004)) en Max Arian (journalist en auteur van De Sandberg-mythe (De Groene Amsterdammer, vrijdag 3 december 2004) en Zoeken & scheuren - de jonge Sandberg (Johannes van Kessel Publishing, 2010)). Het gesprek zal worden geleid door Lennart Booij (televisiemaker en presentator van de documentaire De Zoektocht: Willem Sandberg, AVROTROS, 2006).